2022 Yılı bütçesi, plan ve bütçe komisyonunda

Toplantıda, Cumhurbaşkanlığının yanı sıra Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı, Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği, Diyanet İşleri Başkanlığı, Devlet Arşivleri Başkanlığı, Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı, Strateji ve Bütçe Başkanlığı, İletişim Başkanlığı, Savunma Sanayi Başkanlığının 2022 yılı bütçeleri kabul edildi. Komisyonda ayrıca 2022 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi de kabul edildi.

Komisyon, AK Parti Bingöl Milletvekili Cevdet Yılmaz başkanlığında toplandı.

Toplantıda, Cumhurbaşkanlığı 2022 yılı bütçesinin yanı sıra Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı, Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği, Diyanet İşleri Başkanlığı, Devlet Arşivleri Başkanlığı, Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı, Strateji ve Bütçe Başkanlığı, İletişim Başkanlığı, Savunma Sanayi Başkanlığının 2022 yılı bütçeleri ile Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu ve Yatırım Ofisi Başkanlığının Sayıştay raporları görüşülecek.

Komisyonda ayrıca Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi ve Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi'nin maddeleri ele alınacak.

CHP Ankara Milletvekili Bülent Kuşoğlu, usule ilişkin söz alarak, bugün bütçeleri görüşülecek kurumların önemli kurumlar olduğunu belirterek, bir günün yeterli olmayacağını, gelecek yıl bu kurumların bütçelerinin 2 günde görüşülmesini önerdi.

İYİ Parti Grup Başkanvekili Erhan Usta, HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan ve HDP İstanbul Milletvekili Erol Katırcıoğlu, dolar kurundaki değişiklik ve enflasyon rakamları nedeniyle bütçe ile ilgili yeniden bir değerlendirme yapılmasını istedi.

AK Parti Giresun Milletvekili Cemal Öztürk ise muhalefet vekillerinin usulle değil, esasla ilgili konuştuğunun altını çizerek, "Son bir haftadır özellikle para piyasaları fırtınalı bir dönem geçiriyor. Adeta havadaki uçağın türbülansa kapılmasına benzetebiliriz. Arkadaşlar diyor ki; 'Uçak yere insin.' Ama her türbülansta kaptan eğer tecrübeliyse, soğukkanlıysa türbülanstan kurtulur." diye konuştu.

Bütçenin rakamlarının gider yönlü düşünüldüğüne ancak bunun bir de gelir tarafı olduğuna dikkati çeken Öztürk, "Görüşmelerimizin son gününde 'yeniden başa dönelim' ifadesini yanlış buluyorum. Usulümüz neyse bütçe görüşmelerinde bu usulümüzün uygulanmasını ve bugün Cumhurbaşkanlığı ve 11 kamu kurum ve kuruluşumuzun bütçesini ve nihayet bütçe kanununu da görüşerek sonlandırmamızın uygun olacağını düşünüyorum." ifadelerini kullandı.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı Yılmaz, CHP Ankara Milletvekili Kuşoğlu'nun gelecek yıla ilişkin teklifinin, gelecek yılın takvimi çerçevesinde değerlendirileceğini söyledi.

Piyasalardaki gelişmeler konusundaki konuşmaların usule değil, esasa, içeriğe ilişkin olduğunu kaydeden Yılmaz, meşru tartışmalar ve eleştirilerin zaten gün boyu yapılacağını belirtti.

Yılmaz, Komisyon Başkanı olarak içerik tartışmasına giremeyeceğini, usul açısından bir problem görmediğini dile getirdi.

Daha sonra Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Cumhurbaşkanlığı ve Cumhurbaşkanlığına bağlı, ilgili, ilişkili kurum ve kuruluşların 2022 yılı bütçesi ve kesin hesaplarıyla, Sayıştay raporlarına ilişkin sunum yaptı.

Konuşmasına, görüşmelerinin hayırlı olmasını dileyerek başlayan Oktay, görüşülecek bütçe teklifinin, Kovid-19 salgını, hız kesmeyen dijitalleşme ve iklim değişikliği gibi küresel etkilerin karşısında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde Türkiye için en doğru politikaları üretmeyi ve uygulamayı hedefleyen yürütme erki faaliyetlerinin temelini oluşturduğunu belirtti.

Oktay, Türkiye'nin dik duruşunun sembollerinden Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı ve Savunma Sanayi Başkanlığı, milli teknoloji hamlesinin arkasındaki itici güç Dijital Dönüşüm ile İnsan Kaynakları, Yatırım ve Finans ofisleri, köklü devlet geleneğinin taşıyıcısı Devlet Arşivleri Başkanlığı ve Milli Saraylar İdaresi, politikaların adeta mutfağını teşkil eden Strateji ve Bütçe Başkanlığı, Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği ve Politika Kurulları, Türkiye markasını güçlendirmek için çalışan İletişim Başkanlığı ile yurt içinde ve dünyanın dört bir yanında din hizmetleri sunan Diyanet İşleri Başkanlığına ait bütçelerin, bu teklifin içerisinde olduğunu ifade etti.

Anayasa'nın tanıdığı yetkiyle, vekalet, yurt içinde ve yurt dışında Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı temsil ve ihtiyaç duyulan hususlarda Bakanlıklar ve kurumlar arasında koordinasyon görevi yürüttüğünü ifade eden Oktay, Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu (YOİKK), Bağımlılıkla Mücadele Yüksek Kurulu, Coğrafi Bilgi Sistemi Kurulu, Ekonomi Koordinasyon Kurulu ve Ulusal Yapay Zeka Stratejisi Yönlendirme Kurulu gibi koordinasyon mekanizmalarına başkanlık ettiğini, gerekli hallerde farklı Bakanlıkların alanına giren konularda ortak akılla karar alınmasına destek verdiğini söyledi.

Türkiye'nin, YOİKK çerçevesinde sağlanan koordinasyon ve etkin çalışmalar sonucunda, Dünya Bankası İş Yapma Kolaylığı Endeksi'nde 2018'de bulunduğu 60'ıncı sıradan 2020'de 33'üncü sıraya geldiğini aktaran Oktay, küresel İnovasyon Endeksi sıralamasında ise 2021 yılında 10 sıra yükselerek 41'inci sıraya yerleştiğini dile getirdi.

Dijital Türkiye çalışmalarında, Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi, tüm bakanlıklar ve ilgili kurum ve kuruluşların katılımıyla, uygulamaların genel koordinasyonunu ve takibini gerçekleştirdiğini belirten Oktay, yürütmede ortaya çıkan kural ve düzenleme ihtiyaçlarını, tüm bakanlıklar, ilgili kurum ve kuruluşlarla belirleyerek, gerekli hallerde yürütmenin TBMM ile ilişkilerini üstlendiğini kaydetti.

KKTC ile ilgili koordinasyon işlerinden sorumlu olduğunu hatırlatan Oktay, bölge refahına katkı sağlayan ve kendi kendine yeten bir KKTC hedefiyle, altyapı projelerinden tarımsal sulama sistemine, e-devlet çalışmalarından sağlık yatırımlarına kadar Kıbrıs Türkü için ciddi bir mesai harcadıklarının altını çizdi.

Oktay, Cumhurbaşkanı Yardımcısı olarak tüm çalışmaları somut çıktı odaklı bir yaklaşımla sürdürdüğünü vurgulayarak, Cumhurbaşkanlığı ve Cumhurbaşkanlığına bağlı, ilgili ve ilişkili kurum ve kuruluşların Bütçe ve Kesin Hesapları ile Sayıştay Raporlarına, geçen bir yıl içinde yapılan çalışmalara ilişkin bilgi verdi.

Cumhurbaşkanlığı ofisleri ve Millet Kütüphanesi gibi birimleri içeren Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığının harcamasının, 2020 yılı kesin hesabına göre 2 milyar 872 milyon 745 bin lira olarak gerçekleştiğini aktaran Oktay, tahsis edilen ödeneğin 462 milyon 750 bin lirasının kullanılmayarak iptal edildiğini söyledi.

Oktay, 2022 yılı bütçesinin, Cumhurbaşkanlığına bağlı ofisler, Acil Destek Giderleri, İçişleri Bakanlığı ve Milli Savunma Bakanlığınca kullanılan Barışı Destekleme ve Koruma Hizmetleri ödenekleri dahil olmak üzere, 2021 yılı başlangıç ödeneğine göre yüzde 3,69 azalışla 3 milyar 890 milyon 381 bin lira olarak tahsis edilmesinin öngörüldüğünü ifade etti.

Tahsis edilmesi öngörülen ödenekten 1,5 milyar liranın İçişleri ve Milli Savunma Bakanlığınca kullanılan Barışı Destekleme ve Koruma Hizmetleri giderlerine, 165 milyon liranın Acil Destek giderlerine, 393 milyon 782 bin liranın ise Dijital Dönüşüm Ofisi ve Yatırım Ofisi gibi bağlı ofislerin bütçesine aktarılmak üzere ayrıldığını belirten Oktay, Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı ile ilgili 2020 yılı Sayıştay raporunda herhangi bir bulguya yer verilmediğine dikkati çekti.

Cumhurbaşkanlığına doğrudan bağlı 7 başkanlık, 1 genel sekreterlik, 4 ofis ve 9 politika kurulunun Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminin etkin politika tasarlama ve uygulama mekanizmalarını oluşturduğunu anlatan Oktay, "Politika kurullarımız 2021 yılı içinde tüm karar alma mekanizmalarımıza yol gösteren 75 adet rapor ve politika belgesi hazırlamıştır. Halihazırda 19 tane politika dokümanının daha çalışmaları devam etmektedir." dedi.

Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminin sağladığı dinamik yapının en somut tezahürlerinin, Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi, Yatırım Ofisi, Finans ve İnsan Kaynakları Ofisleri olduğunun altını çizen Oktay, Dijital Dönüşüm Ofisinin, "Dijital Türkiye" hedefi yönünde "siber güvenlik, e-devlet kapısı ve yapay zeka" alanında yaptığı çalışmalara her geçen gün bir yenisini ekleyerek çalışmalarını durmadan ilerlettiğini söyledi.

Oktay, 2008'de sadece 22 kamu hizmetiyle açılan e-Devlet Kapısı üzerinden bugün 829 kuruma ait 6 bin 86 adet kamu hizmetinin vatandaşların kullanımına sunulduğunu belirterek, şunları kaydetti: "Kullanıcı sayısının 57 milyonu aşmış olması, vatandaşlarımızın dijital kamu hizmetlerine teveccühünü göstermektedir. E-Devlet kapısında sunduğumuz konu bazlı bütünleşik kamu hizmetlerinden 2020 yılı Haziran ayında açılan 'Araçlarım' ekranı bugüne kadar 200 milyondan fazla, 2021 yılı Ekim ayında açılan 'İkametgahım' ekranı 1,5 milyona yakın ve 'Çalışma Hayatım' ekranı kısa bir sürede 23 milyonun üzerinde kullanım sayısına ulaşmıştır. Bu çalışmaların bir sonucu olarak, 2019 yılında toplam giriş sayısı 1,1 milyar, 2020 yılında 2,3 milyar olan e-Devlet Kapısı'na, 2021 yılı 17 Kasım itibariyle ise 2,7 milyardan fazla giriş yapılarak, e-devlete giriş sayısı son 3 yılda yüzde 145'i aşkın oranda artmıştır. 2021 yıl sonunda toplam giriş sayısının 3,5 milyara ulaşacağı tahmin edilmektedir."

Yerel yönetim hizmetleri ve özel sektöre yönelik yeni dijital hizmetlerle e-devlet altyapısını zenginleştirmeye devam ettiklerini dile getiren Oktay, Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisinin bu yıl içinde gerçekleşen diğer bir önemli çalışmasının 24 Ağustos 2021'de yayımlanan Ulusal Yapay Zeka Stratejisi olduğunu ifade etti.

"Yapay Zeka"da atılacak adımların net şekilde ortaya konulduğu strateji belgesindeki hedefleri birer birer hayata geçirerek, gelecek 5 yılda yapay zekanın Türkiye'nin GSYH'sına katkısını yüzde 5'e yükseltmeyi ve yapay zeka uzmanı istihdamının da 50 bin kişiye çıkarılmasını hedeflediklerini aktardı.

Oktay, bunların yanı sıra, "81 İl’de 81 Siber Kahraman Projesi", "Siber Güvenlik Eğitimleri", "Siber Zeka Bilgi Yarışmaları", "Hack İstanbul" ve "Hack Zeugma" gibi yarışmalar ile özellikle çocuk ve gençlerde dijital dönüşüm farkındalığı oluşturmak için gayret sarf edildiğini söyledi.

Türkiye'nin e-devlet altyapısının, milli dava KKTC'nin dijital kamu hizmetleri altyapısına da hizmet sağladığına işaret eden Oktay, şunları kaydetti: "Bu yıl içinde KKTC Veri Merkezi'nin temeli atılmış ve ülkemizin dijital dönüşüm sürecinde edindiği kapasite ve tecrübeyi KKTC'ye aktarmak üzere projelendirilen 'KKTC e-Devlet Kapısı' da faaliyet göstermeye başlamıştır. Geçtiğimiz hafta Türkiye-KKTC ekonomik ve kalkınma iş birliği çerçevesinde Girne’de gerçekleştirdiğimiz toplu açılış ve temel atma programında, Kıbrıs Türkü kardeşlerimize ülkemizin e-devlet altyapısı ile sağlanan 'e-kimlik, e-nüfus, e-sağlık ve e-meb' gibi uygulamaların da açılışını yapmış olduk. Dijital Dönüşüm Ofisinin 2020 yılı kesin hesap harcaması 82 milyon 427 bin 580 lira olmuştur. Ofisin 2021 yılı başlangıç ödeneği 96 milyon 600 bin lira olup, 2022 yılı bütçesi için 101 milyon 430 bin lira ödenek tahsisi öngörülmüştür."

Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisinin, Türkiye'ye yönelen uluslararası yatırımların artırılması, ekonomik büyüme ve kalkınma hedeflerine yönelik Türkiye'de yatırımın özendirilmesine ilişkin çalışmalar yürüttüğünü aktaran Oktay, Yatırım Ofisi tarafından uluslararası düzeyde yürütülen yatırım destek ve tanıtım faaliyetleri çerçevesinde, 2020 yılında toplam değeri 1 milyar 346 milyon 800 bin dolar olan 37 yatırım projesinin faaliyete geçirildiğini söyledi.

Bu projelerin 25'inin sıfırdan yatırım, 4'ünün genişleme yatırımı, 8'inin satın alma-birleşme olduğunu, başta Almanya, İspanya, Japonya, Fransa ve İtalya olmak üzere 17 ülkeye ait bulunduğunu belirten Oktay, bu projeler ile 2 bin 838 kişiye istihdam sağlandığını dile getirdi.

Oktay, 2021 yılının ilk 10 ayında ise toplam değeri 664 milyon 100 bin dolar olan 17 yatırım projesinin faaliyete geçtiğini kaydederek, "Gerçekleşen projelerin, 12'si sıfırdan yatırım, 3'ü genişleme yatırımı ve 2'si satın alma-birleşme olmak üzere başta Almanya, Katar, ABD, Fransa ve Japonya olmak üzere 10 ülkeye aittir. Bu projeler kapsamında ise 3 bin 986 kişiye istihdam sağlanmıştır." dedi.

Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi koordinasyonunda, ilgili kamu ve özel sektör paydaşlarıyla iş birliği halinde Türkiye Uluslararası Doğrudan Yatırım (UDY) Stratejisi hazırlandığını aktaran Oktay, şöyle konuştu: "Stratejinin temel hedefi, ülkemizin küresel UDY pastasından aldığı payı nitelikli UDY profilleri özelindeki performansını artırarak yüzde 1,5'e çıkarmak olarak belirlenmiştir. Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisimiz, Türkiye'nin sunduğu yatırım fırsatlarını küresel iş dünyasına tanıtma yönünde salgının etkilerini fırsata çevirerek ülkemize katma değer sağlamayı sürdürecektir. Yatırım Ofisinin 2020 yılı kesin hesap gideri 88 milyon 154 bin lira olmuştur. Ofisin 2021 yılı başlangıç ödeneği 185 milyon lira olup, 2022 yılı bütçesi için 185 milyon lira ödenek tahsisi öngörülmüştür. Yenilikçi, kapsayıcı ve dinamik bir Türk finans ekosistemi için çalışan Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi, İstanbul Finans Merkezi Projesi başta olmak üzere yapmış olduğu çalışmalarla, ülkemizin dünyada önemli bir finans merkezi haline gelmesi hedefiyle adımlar atmaktadır. Finans Ofisi Pekin Çalışma Bürosu 2021 yılının Nisan ayında faaliyete geçmiştir. İlerleyen dönemlerde Malezya ve İngiltere'de de çalışma büroları açılması planlanmaktadır."

Finansal teknolojiler alanında yenilikçi girişimlerin destekleneceği Finans ve Teknoloji Üssü kurulma çalışmalarına devam edildiğini dile getiren Oktay, "Finans Ofisinin 2020 yıl sonu harcama tutarı 15 milyon 813 bin lira olmuştur. 2021 yılı başlangıç ödeneği 30 milyon 240 bin lira olan Finans Ofisi için, 2022 yılı bütçesi kapsamında 31 milyon 752 bin lira ödenek tahsisi öngörülmüştür." ifadelerini kullandı.

Cumhurbaşkanlığı İnsan Kaynakları Ofisinin, beşeri sermayenin güçlendirilmesi yönünde Türkiye'nin dört bir yanında faaliyet gösterdiğini belirten Oktay, Ofisin, birinci sınıf üniversite öğrencilerine kariyerlerinin başında yönlendirici çalışmalar yaptığını söyledi.

Bu bağlamda şimdiye kadar 100'den fazla üniversitede 200 bine yakın öğrenciye destek verildiğini, 2022 yılında ise öğrenci sayısının 400 binin üzerine çıkarılmasının hedeflendiğini kaydeden Oktay, İnsan Kaynakları Ofisinin staj programı kapsamında 44 bini aşkın gencin farklı kamu kurum ve kuruluşlarında tecrübe edinmesinin sağlandığını vurguladı.

İnsan Kaynakları Ofisinin 2020 yılsonu harcamasının 26 milyon 240 bin liraya ulaştığını aktaran Oktay, 2021 yılı başlangıç ödeneğinin 71 milyon 997 bin lira olduğunu, 2022 yılı bütçesi kapsamında 75 milyon 600 bin lira ödenek tahsisi öngörüldüğünü dile getirdi.

İslam dininin inanç, ibadet ve ahlak esaslarıyla ilgili işleri yürütmek, doğru dini bilgi ile toplumu aydınlatmakla görevli olan Diyanet İşleri Başkanlığı'nın, İslam medeniyetinin ilmi birikimini ve değerlerini değişip dönüşen toplumsal yapının yararına sunduğunu belirten Oktay, şunları kaydetti: "Başkanlık, 2021 yılında 187 bin 750’si ilk basım olmak üzere 13 farklı kategoride 2 milyon 952 bin 130 basılı yayını vatandaşlarımıza ücretsiz olarak ulaştırmıştır. 1,6 milyon kez indirilen 523 adet e-kitabı, çoğunluğu sesli kitap olan 505 adet sesli içeriği, ayrıca İslam'ın evrensel mesajları ile Türk-İslam medeniyetini tanıtan 772 adet videoyu dijital erişime açmıştır. Yurt dışında yaşayan vatandaşlarımız da dahil olmak üzere milletimize din hizmetleri sunan Diyanet İşleri Başkanlığının 2020 yılı kesin hesap gideri 10 milyar 930 milyon 391 bin liradır. 2021 yılı ödeneği 12 milyar 977 milyon 926 bin lira olup 2022 yılı bütçesi için teklif edilen ödenek tutarı, yüzde 24'lük artışla 16 milyar 98 milyon 580 bin liradır. Bütçenin yüzde 96'sı personel maaş ve sosyal güvenlik prim giderlerinden oluşmaktadır."