Mehmet Şerif Çiçek

Mehmet Şerif Çiçek'in Kaleminden İran!

Mehmet Şerif Çiçek

Resmi adı: İran İslâm Cumhuriyeti

Başkenti: Tahran (Nüfusu tahmini 13.000.000)

Diğer önemli şehirleri: Meşhed, Isfahan, Tebriz, Şiraz, Ahvaz, Abâdân, Hemedan, Kirmanşâh, Kum, Hurremşehr.

Yüzölçümü: 1.648.195 km2

Nüfusu: 81.000.000 (tahmini).

Para Birimi: İran Riyali

Kişi Başı Milli Gelir: Yaklaşık 4500 USD

Etnik yapı: 66 Farisi (Pers), 20 Türk, 9.1 Kürt, 3 Arap, 0.3 Ermeni, 0.3 Yahudi. Kalan nüfusu değişik etnik unsurlar oluşturmaktadır.

Dil: Resmi dil Farsça'dır. Ayrıca azınlıkların dilleri de konuşulur.

Bu sefer ki rotamız; gizemin, kalın sır perdesiyle örtülü egzotizmin, şiirin, sanatın ülkesi, kadim pers kültürünün mirasçısı İran. İran'a gitmeyi uzun zamandır planlamaktaydım fakat gitmek 2018e nasip oldu. Bir Ortadoğu ülkesi olan İran, kuzeyde Azerbaycan, Ermenistan, Hazar Denizi ve Türkmenistan; doğuda Afganistan, Pakistan; güneyde Basra Körfezi; Batıda da Irak ve Türkiye ile Çevrilidir. Dolayısıyla coğrafi konumundan dolayı pek güven duygusu uyandırmamaktır. İran'a gitmek istiyorum veya gideceğim dediğinizde yüksek sesle itirazların yapıldığı;  sen aklını mı kaçırdın, gidecek başka yer mi kalmadı gibi tepkiler alabileceğiniz, oysa gidince bu tepkilerin ne kadar yersiz kuruntu ve önyargılardan kaynaklandığını göreceksiniz. Öncelikle şunu belirtmeliyim ki aklınızda olan İran fikrini silip atın. Önyargısız bir şekilde gittiğim halde , daha doğrusu önyargısız olduğumu düşündüğüm halde döndüğümde tamamen farklı ve yepyeni bir İran düşüncesi vardı artık bende. Tebriz, Tahran, İsfahan ve Khoy'u görme şansımız oldu. Türk vatandaşları İran'a vizesiz bir şekilde seyahat edebiliyor. Karadan üç sınır kapısıyla İrana ulaşabiliyoruz, Ağrı-Doğubeyazıt, Van-Kapıköy ve Hakkari-Yüksekova. Biz Van Kapıköy sınır kapısından çıkış yapıp aynı yerden girdik. Yalnız şu sıralar Kapıköy'ü kullanmayı düşünenler varsa önermem zira gümrük binası inşa halinde olduğu için giriş çıkışlar çok düzensiz ve sıkıntılı oluyor, gidilmeden evvel bilgi alınması yararlı olacaktır.  Kendi aracıyla gitmeyi düşünenlerin triptik alma ve İran tarafında sigorta yapma zorunluluğu var. İran'a geçer geçmez ilk dikkatimizi çeken şey sefalet oluyor. Fakat içlere indikçe bu durum değişecekti. Uzun yıllar süren ambargo ve dış baskıların izleri her yerde karşınıza çıkıyor. Araç sayısı ve trafiği aşırı fazla fakat araçların kalite durumu yerlerde, fiziken pejmürde ve eski. Araçların kahir çoğunluğu İran Khodro (otomobil) dedikleri şirketin ürünü. Girer girmez ilk hedefimiz olan Tebriz'e yöneldik. Kapıköy Tebriz arası mesafe 230 km. Yolların durumu çok iyi olmamakla birlikte kötüde değil. Yalnız trafiği için aynı şeyi söyleyemeyeceğim. Rahatlıkla dünyanın en kötü trafiğine sahip ilk 3 ülkesi arasında sayılacağını söyleyebilirim zira trafikte hiçbir kural kaide olmadığına müşahade ettim. Tebriz büyük bir şehir, çok temiz, çok güzel ve çok canlı bir kent. Tebriz'in tamamına yakını daha doğrusu İran'ın kuzeyinin tamamına yakını Azerilerden oluşuyor. Dolayısıyla İran'da dil sıkıntısı yaşamayacağınızı kolaylıkla söyleyebilirim. Tebriz'e girerken şehrin 2018 yılı İslam Ülkeleri Turizm Başkenti olduğunu gösteren afişlerle karşılaşmamızda ayrı bir sürpriz oldu. Tebriz'den başkent Tahran'a oradan İsfahan'a ve dönüş yolunda sınırdan önceki son şehir Khoy'u takip eden bir rota izledik.

Tebriz, İran'ın kuzeydeki en önemli ve büyük şehri, İran'ın kuzey kapısı da denilebilir. Gördüğümüz kadarıyla İran'ın en modern şehri. Sanırım İpek ve Baharat yolu üzerinde olduğunu söylememiz şehrin önemini ve tarihini anlatmak için yeterli olacaktır. Tebriz aynı zamanda Mevlana'nın dostu Şems'in doğduğu topraklardır.  Arg-e Tebriz, Kapalı Çarşı, Azerbaycan Müzesi, Mavii Camii Tebrizde görülecek yerlerin başında gelir.

Yazarın Diğer Yazıları