2024 Nobel Ekonomi Ödülü, Daron Acemoğlu'nun

Ekonomistlerin çalışmaları, coğrafi ve ekonomik farklılıklar taşıyan ülkeleri kıyaslayarak, hukukun üstünlüğünün zayıf olduğu toplumlarda ekonomik kalkınmanın neden gerçekleşmediğini ve kurumsal yapıların ulusların refahında nasıl belirleyici bir rol oynadığını gözler önüne seriyor. 

Nobel komitesi, ödül sahiplerinin bu araştırmalarının, ülkeler arasındaki gelir uçurumunu kapatmaya yönelik önemli bir adım olduğunu vurguladı.

Nobel Ekonomi Ödülü Komitesi'nin Başkanı Jakob Svensson, "Daron Acemoğlu, Simon Johnson ve James A. Robinson'un araştırmaları, ülkelerin neden başarılı ya da başarısız olduklarını daha iyi anlamamıza yardımcı oluyor," açıklamasında bulundu. 

Bu çığır açıcı çalışmalar, yolsuzluk, otoriter yönetimler ve adil olmayan kurumlar gibi unsurların ekonomik büyüme önündeki engelleri nasıl oluşturduğunu derinlemesine analiz ediyor.

Daron Acemoğlu, Türkiye’nin yetiştirdiği en önemli ekonomistlerden biri olarak tanınıyor. 1967 yılında İstanbul’da doğan Acemoğlu, Galatasaray Lisesi'nden mezun olduktan sonra İngiltere’deki York Üniversitesi’nde Matematiksel Ekonomi ve Ekonometri eğitimi aldı. Daha sonra Londra Ekonomi Okulu’nda yüksek lisans ve doktora çalışmalarını tamamlayarak, ekonomi alanında uluslararası çapta tanınan bir isim haline geldi.

Acemoğlu'nun akademik kariyeri, 1993 yılından itibaren Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde (MIT) devam ediyor. Burada, 2000 yılında profesör unvanını aldı ve 2019'da üniversitenin en yüksek akademik unvanı olan enstitü profesörü unvanını kazandı.

Acemoğlu'nun araştırmaları, ekonomik kalkınma, gelir dağılımı ve ücret eşitsizliği gibi konuları ele alıyor. Siyaset bilimci James A. Robinson ile birlikte yazdığı "Diktatörlük ve Demokrasinin Ekonomik Kökenleri" (2006) ve "Ulusların Düşüşü: Güç, Refah ve Yoksulluğun Kökenleri" (2012) adlı eserleri, dünya çapında büyük yankı uyandırdı ve ekonominin yanı sıra siyaset biliminde de önemli bir etki yarattı.

Daron Acemoğlu'nun çalışmaları, dünyadaki en çok alıntı yapılan ekonomistler arasında yer almasını sağladı. 2021'de yapılan bir araştırmada, kendisi ilk 10 arasında gösterildi. Nobel Ödülü ile birlikte, Acemoğlu'nun uluslararası alanda ekonomik düşünceye katkıları bir kez daha takdir edilmiş oldu.

Bu ödül, Türkiye’nin uluslararası akademik alandaki gururu olan Daron Acemoğlu’nun kariyerine parlak bir halka daha eklerken, kurumların toplumların refahı üzerindeki etkisini anlamada küresel bir perspektif sunuyor.