Bakan Bilgin'den EYT açıklaması
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, canlı yayınında soruları yanıtladı ve gündeme ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Asgari ücretle ilgili soruları yanıtlayan Bakan Bilgin: “Ücretleri değerlendirirken Türkiye ekonomisinin içinde bulunduğu şartlar içerisinde bakmak lazım. Türk ekonomisi pandemiden sonra dünyada büyümeye devam eden birkaç ekonomiden birisi oldu. Bu sene de dünyada büyümeye devam eden iki ekonomiden birisi oldu. Son açıklanan verilerde de sanayiye dayanarak büyümemiz fevkalade önemlidir. Dünyada yaşanan sorunlar Türkiye'ye ağır bir enflasyon olarak yansımıştır. Biz iki yıldır bu sürecin meydana getireceği sorunları görerek açık bir politika izledik. Türkiye Cumhuriyeti sosyal bir devlettir. Emekçileri koruyan, çalışanları gözeten bir yaklaşıma sahiptir. Biz bu yaklaşımı pandemi sonrasında kararlılıkla sürdürdük. Geçen sene asgari ücrete yüzde 50 artış yaptık sonra enflasyon artınca yılsonu itibariyle aritmetik olarak yüzde 80'in üzerinde, kümülatif olarak yüzde 94 oranında bir artış yaptık ama enflasyon hız kesmedi. Geçtiğimiz ay enflasyon hız kesmeye başladı, önümüzdeki aylarda da kesecek, bizim tahminimiz yüzde 35 ile 40 arasında Mayıs'a gireceğiz. Bu genel tablo içerisinde asgari ücretin belirlenmesi çok önemlidir. Yüksek belirlenmesi çok daha önemlidir, biz bu şartlar içerisinde yüksek belirledik. 8 bin 500 TL rakamını açıklarken elimizde hem bir bilimsel çalışma vardı hem de derinlemesine gözlem araştırma teknikleri olan bir araştırma yaptırdık. Orada büyük ölçekte, küçük ölçekte ve orta ölçekte çalışan işletme sahiplerine, profesyonel yöneticilere, varsa sendika liderlerine ve işçilere sorduk. Türkiye kamuoyuna sorduk. Bu elde ettiğimiz verileri değerlendirerek belirlediğimiz rakam oldukça önemli bir rakam. 8 bin 500 TL tarihsel olarak da baktığımızda dolar bazında da baktığımızda çok ciddi bir rakamdır ve bazılarında panik yaratmıştır. 7 bin 500- 8 bin arasında beklentileri olanlar bundan rahatsızlık duymuşlardır ama bu olacak, biz sosyal bir devletiz ve sosyal devletin gerekliliklerini yerine getirmek durumundayız” diye konuştu.
EYT dosyası ocak ayından önce Meclis'e gitmiş olur
EYT dosyasını Ocak ayı gelmeden masalarından kaldıracaklarına ve Meclis'e gitmiş olacağına işaret eden Bilgin, “EYT'liler ağırlıklı olarak özel sektörde çalışıyorlar. Onlar işverenlerden kıdem tazminatlarını alacaklar, işverenler onlar adına bir kredi alacaklar ama biz ödemeyi işverene değil doğrudan işçiye yapmayı düşünüyoruz. Sayın Maliye Bakanımız bu konuda hızlı bir hazırlık yaptı, bu soruna dönük bir çözüm üretti. Emekli olanlar çalışmaya devam ederlerse sosyal güvenlik destek primini emekli olmadan çalışanlarla aynı seviyeye getirmeyi düşünüyoruz. Şu anda Aralık ayının başındaki rakamlarla sayıları 1milyon 900 bini buluyor. Bu rakamlar aydan aya artıyor, Ocak ayı başında 2 milyonu geçebilir. Yaş şartı olmasaydı diğer iki şartı yerine getiren 1 milyon 900 bin kişi aynı anda emekli olabilecekti. Bunların yaklaşık 400 bini memur, yaklaşık 480 bini bağ-kurlu, 1 milyona yakını da 4/A'lı dediğimiz sigortalılar. Hiç işi olmayan, bir yerde çalışmayan ama yaşı bekleyenlerin sayısı da 274 bin kişi. Prim gün sayılarını doldurmuşlarsa, emeklilikte sigorta sürelerini doldurmuşlarsa onlar da kapsam içinde. Hemen emekli olacakların toplam kapsamı bu. Eğer yaş şartı olursa da bu rakamın aşağı yukarı yarısı bu sene yarısı seneye emekli olacak. 99'da reform adında yapılan bu düzenlemeyle aslında bizim emeklilik sigorta sisteminin kendisini sürdürmesini sağlayacak bir düzenleme yapmış devlet. Bu düzenlemede belli bir aşamaya gelinmiş, en az 3 çalışanın bir emeklinin sigorta primleriyle emeklilik maaşlarını finanse etmesi. O bizde 1.7'ye kadar düşmüştü şimdi 2.1'in üstünde. Biz bu düzenlemeyi yaparsak muhtemelen 2 ya da 1.9'a düşer ama bundan sonra kademeli olarak yaş yükseleceği için Türkiye'de hala genç nüfusun işgücüne katılım oranı da yüksek olduğu için onu belli bir noktaya 2.5 ya da 3'e çıkarabiliriz diye düşünüyorum” bilgilerini paylaştı.
Bakan Bilgin, memur ve emekli maaşlarına yapılacak zamma ilişkin soru üzerine, "Geçtiğimiz sene kamu çalışanlarımıza, memurlarımıza enflasyonun üzerinde artış yaptık. Bu sene de çalışmalarımız devam ediyor. Bunu da çok kısa bir süre içerisinde, yılbaşından önce veya hemen sonra kamuoyuyla paylaşırız" ifadesini kullandı.
En düşük emekli maaşının 3 bin 500 lira olduğunun anımsatılması üzerine Bilgin, bu grupta Bağ-Kur'lu veya çok sınırlı prim yatırmış yaklaşık 500 bin kişinin bulunduğunu söyledi. Bakan Bilgin, bu gruptakiler için de sosyal devlet anlayışıyla bir çalışma yapılacağını kaydetti.