Genç KASİAD'dan aile şirketlerinde kabuk değişimi paneli

Panelin açılış konuşmasını yapan Genç KASİAD Kurulu Başkanı İsmail Dinçer: “Her ne kadar kesin rakamlar vermek zor olsa da dünyadaki şirketlerin yaklaşık yüzde 90'ının aile şirketleri olduğu kabul edilmektedir. Bu oran ülkemize döndüğümüzde yüzde 95'e çıkmaktadır. Burada dikkat çekici olan kısım bu şirketlerin yalnızca yüzde 30'u ikinci kuşağa geçebilirken, üçüncü kuşağa ise yüzde 12 geçebiliyor. Dördüncü kuşağa geçebilenler ise yüzde 3'te kalmaktadır. Ülkemizde şirketlerin ortalama yaşam süresi 25 yıla tekabül ederken, 100 yaşını aşabilmiş şirket sayımız 69'dur. Malumunuz olduğu üzere KASİAD üyesi olan veya şehrimizdeki şirketlerin de hemen tamamı aile şirketleridir.

Konunun üzerinde durup biraz düşünecek olursak aile şirketlerinde nesil geçişinin önemi daha iyi fark edilecektir. Bu durumda bizlerin karşılıklı olarak önceki nesillerin tecrübesine, bilgi birikimine saygı göstermemiz ve yeni kuşakların heyecanını, dinamizmini, yeni bakış açısını yakalamamız gerekmektedir. Kendi yaş grubumdaki arkadaşlarımdan, genel olarak aile şirketlerinde kendilerine pozisyon bulmakta zorlandıkları, kendilerine yeterince güvenilmediği, yetki ve sorumluluk verilmediği gibi sitemleri sıkça duyuyorum. Fakat bu beklentinin o ailenin bireyi olmaktan kaynaklandığını başka bir şirkette çalışılsa da durumun farklı olmayacağını düşünmek gerekmektedir. Şunu da hatırlatmak isterim ki sevgi bazen kendiliğinden verilen bir olgu olsa da güvenin zamanla ve emekle kazanılması gerekmektedir.

Ancak yine de belirtmeden geçemeyeceğim ben kariyerimin sonuna yaklaşmış bir iş insanı olsam çocuklarımın benden sonra değil ben yanlarındayken denemesini, başarısız olmasını isterdim ki düştüklerinde ellerinden tutmam mümkün olabilsin.” dedi.

Daha sonra kürsüye gelen Derneğimiz Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Mikail Utlu ise: “Aile Şirketlerinde Kabuk Değişimi konusunu 2019 yılında gündeme almıştık. Kurumsallaşma sürecindeki eksikliğimiz devam ettiği sürece de gündemde tutmayı istiyoruz. Hem kendi coğrafyamızda hem de küresel ölçekte firmaların büyük çoğunluğunun “Aile şirketi” olduğu malumumuz. Aile şirketi denildiğinde iki temel sorun dikkat çekiyor. Bunlar; Kurumsallaşmamış bir yapı ve Kuşak çatışması ve liderlik devri.

3. ve 4. kuşağı gören şirket sayısı çok küçük oranlarda. 3. Kuşağı gören şirket oranı yüzde 13, 4. Kuşak için ise bu oran yüzde 2 civarında. Bu küçük dilimlerde bulunan şirketlerimizin çoğu da imalat sanayine ait değil, daha çok küçük ölçekli restoran tarzı işletmelerden oluşuyor. Firmalarımızın ömrü 25-30 yıl civarında ve çok kısa. Maalesef şu bir gerçek ki biz aile şirketleri olarak bu kabuk değişimi işini gerçekleştiremiyoruz. Peki, bu kabuk değişimi işini nasıl doğru yapmalıyız? Nasıl şirketlerimizi uzun yıllar ayakta tutmalıyız? Sürdürülebilir şekilde karlı olarak büyüyen hale getirmeliyiz? Kuşaklar arası çatışmaları nasıl ortadan kaldırıp, geçmiş deneyimi kaybetmeden kuşakları hizalamalıyız? Bana göre, burada sihirli çözüm kelimesi “Kurumsallaşma”, Firmanın kültürünü de anlayarak uzun vadeli sistematik bir yaklaşım ile kurumsal yapının tesis edilmesi gerekmekte. Bunun için de:
1-Şirketin vizyon, misyon ve değerlerini belirlemeli, ama yapmış olmak için, dostlar alışverişte görsün anlayışı ile değil, gerçek anlamda hazırlanmalı
2- Hesap verilebilirlik anlayışını, kendinizden başlayarak hâkim kılmalı
3-Firmanın ve ailenin lideri olan kişiler, stratejiye vakit ayıracak şekilde, yönetici kadroları istihdam etmeli ve işlerini bu kişilere delege etmeli.
4-Profesyonellere de aile bireylerine de objektif olunmalı
5-Aile harcamaları ve kişisel servet yönetimi ile firma tüzel kişiliği finansman yönetimi ayrı tutulmalı,
6-Aile anayasası hazırlanmalı, mümkünse bu iş için danışmanlık desteği alınmalı.

Kurumsallaşma çabaları ile birlikte diğer önemli husus da; kuşak devri için lider hazırlığının yapılması. Gelecek dönemin liderinin önceden belirlenmesi ve liderin her yönden çağın gereksinimlerine uygun olarak bilgi, beceri ve liderlik yetkinlikleri ile donatılması önem arz etmekte. Son söz olarak şunu ifade etmek isterim; teknolojik dönüşümün içine doğan gençlerimiz, bizden çok daha donanımlı olarak arkamızdan gümbür gümbür geliyor, onlara güveniyoruz ve güvenecek nesilleri yetiştirmek, bizim sorumluluğumuz olduğunu da unutmayalım.” dedi.

KASİAD Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Hikmet Gümüşer: “Tamamen aile şirketlerinden oluşan Kahramanmaraş sanayisinin nesil değişiminde karşılaştığı zorlukları hem 1.nesil hem de 2.nesil anket katılımcıları vasıtasıyla anlamayı hedefledik. Elde edilen bulgular karşılaştırıldığında özellikle firmaların aile şirketi anayasası yazılması konusunda hem ilk nesil hem de ikinci nesil olarak mutabık kaldıkları gözlemlenmiştir. İlaveten aileye mensup kişilerin aile şirketinde çalışmaya başlamadan önce başka şirketlede tecrübe kazanmalarının önem arz ettiği de ortak görüşler arasında yer almaktadır.” dedi.

Ergene Consulting - HGA Türkiye Başkanı Murat Ergene; Türkiye geneli ile KASİAD tarafından yapılmış olan Kahramanmaraş anket sonuçlarının mukayeseli yorum değerlendirmesini yapmasından sonra, Moderatörlüğünü Renovato Gelişim Danışmanlığı Kurucu Ortağı Dr. Mert Tinik'in yaptığı “Nesil Geçişi ve Kurumsal Yönetim bölümü” nün konuşmacıları; Sun Tekstil Yönetim Kurulu Başkanı Elvan Ünlütürk, İstanbul Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Kübra Orakçıoğlu, KİPAŞ Holding Yönetim Kurulu Üyesi Sinem Öksüz Dedebayraktar konu ile ilgili bilgi sunumları yaptı.

Kahramanmaraş Ticaret ve Sanayi Odası Meclis Başkanı Mehmet Hanefi Öksüz: “Dokuz yıl başkanlığını yapmaktan onur duyduğum KASİAD'ın bugün ikincisini düzenlemiş olduğu, “Aile Şirketlerinde Kabuk Değişimi” konulu panelin oluşumunda emeği geçen gençleri ve yönetim kurulumuzu tebrik ediyorum. Panel münasebeti ile çok değerli ve eski dostum Cengiz Solakoğlu ile bir araya gelmekten ayrıca mutluluk duyduğumu belirtmek isterim.

Aile Şirketleri ülkemizin ve şehrimizin ekonomik lokomotifleridir. Bu oluşumların devam etmesini biz KİPAŞ olarak çok önemsiyor ve gerekli önlemleri de alıyoruz. Şuan da yönetim olarak ikinci kuşaktan evlatlarımız ile birlikte kuruluşunun 40. yılına yaklaşmış olan Holding'i yönetmeye çalışıyoruz. Biz iki ayrı aile olarak başladığımız yolculuğa inşallah bizden sonraki nesillerinde aynı anlayış ve uyum içerisinde KİPAŞ bayrağını devam ettireceklerine inanıyoruz.” dedi.

Panelin son bölümünde ise; CS Danışmanlık Firma Sahibi - Türkiye Eğitim Gönülleri Vakfı Kurucu Mütevellisi ve Yönetim Kurulu Başkanı Cengiz Solakoğlu ile Karacasu Tekstil Yönetim Kurulu Üyesi ve Derneğimiz Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Burak Orhan Arifioğlu'nun moderatörlüğünü yaptığı söyleşi sonrası panelistlere verilen “Maraş Arslanı” biblo takdimi ile sona erdi.