Kahramanmaraş'ın Yöresel El Sanatları: Kordon İşlemeciliği

Yöre halkı tarafından günümüzde tanınan bir el sanatı olmamakla birlikte Kahramanmaraş Arkeoloji Müzesinde geçmişten kalan örnekleri bulunmaktadır. Maraş işinde kullanılan sim sırmaların eğrilerek bir araya getirilmesiyle kordon elde edildiğinden, kordon işlemeciliğinin de ilimizde geçmişte yapıldığı düşünülebilir. Yazılı kaynaklarda da kordon işlemeciliği ile ilgili olarak herhangi bir veriye rastlanılmamıştır. Sim sırma ustası olan Aysun Ciğer, müzede gördüğü eserleri kordon işlemeciliği örneği olarak adlandırmış, eserlerdeki teknik ve motiflerden yola çıkarak kordon işlemeciliğini öğrenmiştir. Usta-çırak ilişkisi içerisinde geleneksel bir aktarım söz konusu değildir. 2009 ve 2011 yıllarında Kahramanmaraş İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü bünyesinde Maraş İşi Kordon İşlemeciliği Kursu açılmış ve Aysun Ciğer eğitimci olarak görevlendirilerek kordon işlemeciliğinin günümüze aktarımı sağlanmıştır. 2012 yılı içerisinde kordon işlemeciliği Milli Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü modüler sistemine de kaydedilerek ilerleyen zamanlarda kurs açılmasına olanak sağlanmıştır. Kordon işlemede gergef, makas, iğne gibi araçlar ve ayna, renkli kumaş, pul, boncuk, inci, kordon ve kordon rengi ip gibi malzemeler kullanılmaktadır. Genelde kalın atlas ve saten kumaş kullanılır. Sim, altın, gümüş ve ibrişim iplikleri eğrilerek en az 10 en fazla 30 kat kıvrılarak kordon elde edilir. Kordon, gergef üzerine sabitlenen kumaşın tek yüzeyine yine kordonun elde edildiği iplikle desen oluşturularak sabitlenir. Desen oluştururken kordonun üst üste gelmemesine dikkat edilir. Kordon kumaşın altına hiçbir zaman geçmez. Tek yüzden işlenen bir el sanatıdır. Kordon işlenen kumaşın altına astar çekilmektedir. Gelinlik, nişan kıyafeti, seccadeler, gece çantaları, oda takımları, masa örtüleri, cepken, şalvar gibi ürünler üretilebilmektedir. Motif olarak çiçek, dal, yaprak, çirtik motiflerinin çoğunlukta olduğu simetri ve özgün desen tasarımlarıyla oluşmuş bir nakış türüdür. Çiçek desenlerinin orta kısmına ayna veya farklı renk kumaş yerleştirilerek desene hareket kazandırılabilir. Kahramanmaraş Arkeoloji Müzesi envanterinde cepken, ceket, işlemeli başlık, kısa şalvar gibi kıyafetler üzerinde kordon işlemeciliği örnekleri bulunmaktadır. Kaynakça: ÇALIŞ, Hikmet (2014). Kahramanmaraş'ta Geleneksel El Sanatları. Akdeniz'in Altın Kenti Kahramanmaraş. Kahramanmaraş İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Yayını, 317.