KSÜ işitme engellilere umut dağıtıyor!

Doğuştan işitme kaybı olan, dolayısıyla da işitemeyen ve konuşamayan çocukları işitebilir ve konuşabilir hale getirip topluma kazandıran, zamanında işitebilir ve konuşabilir olup da herhangi bir sebepten dolayı işitmesini kaybeden erişkin bireyleri de tekrar işitebilir hale getirip toplumdan kopmalarını önleyen koklear implant uygulanımı KSÜ Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Anabilim Dalında yapılmaya başlandı.

Kahramanmaraş'ta ilk defa 3 yaşındaki hastaya yapılan bu operasyon sayesinde hastamız işitme sorunu olmayan yaşıtları ile birlikte aynı okullara gidebilir hale gelecek. Doğuştan işitme engelliler için büyük bir umut olan Koklear İmplant ameliyat ekibinde Doç. Dr. İsrafil Orhan, Dr. Öğr. Üyesi. Selman Sarıca, Doç. Dr. Nagihan Bilal, Dr. Öğr. Üyesi. Saime Sağıroğlu ve Odyolog Emine Temiz yer aldı. Ameliyat Fırat Üniversitesi Kulak Burun Boğaz Anabilim Dalından Prof. Dr. Turgut Karlıdağ gözetiminde yapıldı.

İşitme kaybı, toplumda yüksek oranlarda görülen bir engeldir. Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğünün verilerine göre doğuştan işitme kaybı görülme oranı 10 bin doğumda 30'dur ve bu oran doğumda görülen yarık damak, down sendromu, uzuv anomalileri gibi diğer anomalilerin görülme oranının çok üzerindedir.

KSÜ Tıp Fakültesi Kulak Burun Boğaz Anabilim Dalında yoğun çabalar sonucunda gerekli alt yapı çalışmaları tamamlanarak yenidoğan işitme tarama referans merkezi haline getirildi ve yenidoğan işitme taraması programına başlanıldı. Gerekli altyapı çalışmalarının tamamlanmasıyla birlikte KSÜ Sağlık Araştırma ve Uygulama Hastanesi (KSÜ Tıp) ulusal tarama programına dahil edilip ileri tanı ve tedavi merkezi olarak programda yerini aldı.

İşitme cihazlarından yarar sağlayamayan ileri ve çok ileri derecede işitme kaybı olanlara yardımcı olmak için tasarlanmış elektronik bir aygıt olan Koklear İmplant sistemi, günlük sesleri şifrelenmiş elektriksel uyarımlara dönüştürürken uyarımlar işitme sinirini uyarırlar ve beyin onları ses olarak algılar.

Koklear İmplant sistemi iki kısımdan meydana geliyor. Operasyon ile yerleştirilen iç kısım-İmplant ve konuşma işlemcisi olarak isimlendirilen dış kısım. Koklear implant uygulanmış bir kişide sesler, implantın alıcısında yer alan mikrofon tarafından alınarak elektriksel sinyallere dönüştürülüyor. Bu sinyaller konuşma işlemcisine iletilerek burada kodlanır. Bu uyarımlar ameliyatla kokleaya yerleştirilmiş olan elektrodlara yollanır. İşitme siniri bu uyarımları alarak beyine yollar. Beyin de bu sinyalleri ses olarak algılar.

Koklear implanttan doğuştan işitme kaybı olan çocuklar, sonradan işitme kaybına uğrayan çocuklar ve erişkinler yararlanabilir. Koklear implant, iç kulaktan kaynaklı bir nedenle işitme kaybı mevcutsa ve işitme cihazı ile yeterli konuşma bilgisi alınamıyorsa uygundur. Ancak doğuştan işitme kaybı olan çocuklara mümkün olduğunca küçük yaşta implant uygulanımı yapılabilirse büyük yarar sağlarlar. 5 yaştan sonra yarar sağlama oranı çok düşmektedir. O nedenle doğuştan işitme kaybı olanlarda 5 yaş öncesi, özellikle 3 yaşın altında koklear implant uygulanması tercih edilmektedir.

Koklear implant uygulanımı sonucu elde edilen yararlara bakıldığında neredeyse tüm kullanıcılar, daha çok çevresel sesler duyma yeteneğine ulaşacaklarından, İmplant'tan yarar sağlarlar. Böylece kişinin çevresi ile daha yakın ilişki içinde olması mümkün olur. Trafik, alarm, siren gibi sesleri duyacaklarından kişiler daha güvenli olacaklardır. İşitmenin sağlanması ile beyindeki ilgili alanların uyarılması sonucunda konuşma da gelişmekte ve implant uygulanımı sonrasında bu çocuklar toplumla sağlıklı etkileşim kurabilmektedir. Özellikle çocuklar için düzenli konuşma ve dil terapisi gereklidir. Burada ailenin ilgisi ve gayreti çok önemlidir. İlgili ve gayretli bir ailenin çocuğu eğitim süreci sonunda işitme sorunu olmayan yaşıtları ile birlikte aynı okullara gidebilir hale gelebilmektedir.