Prof. Dr. Karabudak: Dengeli beslenme, stres gelişimini engelliyor
SANKO Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölüm Başkanı Prof. Dr. Efsun Karabudak, 'Sınava bir iki gün kala bazı hatalı uygulamaları düzelterek sınav heyecanının da yatışması için beslenmeye dikkat edilebilir' dedi.
Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) öncesi doğru beslenme ve sınav beslenmesine yönelik önerilerde bulunan Prof. Dr. Karabudak, dengeli beslenmenin insan vücudunu fizyolojik ve psikolojik açıdan zinde tuttuğu gibi çağımızda sık görülen stres ve bazı kronik hastalıkların gelişimini de engellediğini söyledi.
Bebeğin beyin gelişiminin üçte ikisi anne karnında oluşurken, üçte birinin ise üç yaşa kadar tamamlandığını anımsatan Prof. Dr. Karabudak, “Bu nedenle beslenme yaşam boyunca çok önemlidir. Yeterli ve dengeli beslenme yaşam tarzı haline getirilmelidir” ifadelerini kullandı.
Sınavdan birkaç gün önce beslenme
Sabah, öğle ve akşam öğünlerinin düzenli tüketilmesi ve bu öğünlerde yemeklerin yenirken aşırı doyuncaya kadar yenmemesine özen gösterilmesi gerektiğine vurgu yapan Prof. Dr. Karabudak, sınavdan önce beslenmeye yönelik şu önerilerde bulundu: “- Mutlaka ara öğünlerde hafif olabilecek ancak aşırı acıkmayı geciktiren besinler veya içecekler tüketilmelidir. (Meyve, yüzde 100 meyve suyu, süt ile az yağlı bir poğaça, kahvaltılık gevrek, krep olabilir.)
- Hamur tatlıları yerine sütlü tatlılar tercih edilmeli, gereksiz yere şekerli atıştırmalık besinler tüketilmemelidir. Sağlıklı ara öğün atıştırmalıkları seçilmelidir.
- Akşam öğünü saat 20.00- 20.30'dan sonraya kaymamalıdır. Akşam öğününde ise çok yağlı, gaz yapıcı, sindirimi zor, susatacak, kızartma besinler yenmemelidir. Hatta değişiklik olsun diye ilk defa tadılacak besinler bugüne konulmamalıdır.
- Eğer bu birkaç gün yemekler dışarıda yenecekse sağlıklı, temiz ve güvenilir yerlerde hazırlanmış olan yiyecekler tüketilmelidir. Bozuk, şüpheli besinler yenmemelidir. Çünkü besin zehirlenmeleri 6- 24 saat sonra ortaya çıkabilir. En belirgin belirtiler ise; bulantı, baş dönmesi, kusma ve ishaldir.
- Her zaman olduğu gibi günde 8- 10 bardak sıvı tüketilmelidir. Unutulmamalıdır ki insan vücudunun yüzde 60'ını su oluşturur. Vücudumuzdaki enerjinin oluşumu, zihinsel işlevlerin sürmesi ve birçok olayın gerçekleşmesi için su gereklidir. Suyun da mutlaka temiz olmasına dikkat edilmelidir.
- Gün içerisinde aşırı miktarlarda çay, kahve gibi içecekler tüketilmemelidir. Mümkünse bitkisel çaylar, taze meyve suları tercih edilmelidir.
- Gece yatmadan önce bir bardak ılık süt (gaz yapıyorsa laktozsuz süt) içilebilir. Hatta içerisine bir tatlı kaşığı şeker veya bal ilave edilebilir.”
Sınav günü beslenme
“Sınav günü mutlaka kahvaltı yapılmalıdır” diyen Prof. Dr. Karabudak, sınav günü beslenmesiyle ilgili şu noktalara dikkat çekti: “- Saat 07- 07.30 gibi yapılan iyi bir kahvaltı sınav süresince kan şekerinin dengeli seyrine yardımcı olacaktır. Kahvaltı yapılmadığında sınav sürecinde (saat 10.00-12.00) vücuttaki enerjide büyük bir azalma olur ve bireyde uyuşukluk, baş dönmesi ve açlık duygusuna yol açar.
- Kahvaltıda çayın yerine meyve suyu tercih etmek vücudu daha zinde tutar. Özellikle çay ve kahvede bulunan bileşikler vücutta demir eksikliğine ve dolayısıyla kansızlığa neden olduğu gibi vücutta enerji metabolizması, sinir sistemi, fiziki performanstan sorumlu kas sistemi ve vücudun enfeksiyonlarla mücadelesini sağlayan savunma sistemiyle de yakından ilgilidir.
- Sabah mutlaka proteinli besinler; bir yumurta (yumurtayı sahanda az yağlı veya haşlanmış), yumurta kadar peynir, bir bardak süt (gaz yapıyorsa laktozsuz süt), domates- salatalık, bir iki tatlı kaşığı reçel, bal-pekmez, bir iki dilim ekmekle sıkı bir kahvaltı yapılmalıdır.
- Sınava giderken mutlaka aday yanında su götürmelidir.”
Prof. Dr. Karabudak, sınava girecek öğrencilere başarılar dileyerek sözlerini tamamladı.