Deprem bölgesi inşasında son durum

6 Şubat Kahramanmaraş merkezli meydana gelen ve ‘Asrın felaketi’ olarak tarihe geçen depremlerin üzerinden bir yıl geçerken; Bakanlık, 11 şehirde 930 şantiyede, 110 bin 450 personelle gece gündüz demeden çalışmalarını sürdürüyor.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, doğrudan 11 ilin toplamda ise 18 ilin etkilendiği depremin ilk anında itibaren hasar tespit çalışmalarına başladı. 6 milyondan fazla bağımsız bölüm incelendi. Yapılan hasar tespit çalışmalarına göre, 680 bin konut 170 bin ticari alandan oluşan 850 bin bağımsız bölüm ağır hasar alarak kullanılamaz hale geldi.

Rezerv alanlarda 207 bin konut inşa ediliyor

Bakanlık tarafından ilk etapta depremzedeler için konteynerler vasıtasıyla geçici barınma alanları ve iş yerleri inşa edildi. Yine etütleri yapılmış sağlam zeminlere sahip rezerv alanlarda inşa faaliyetlerine başlandı. Şu anda 207 bin konutun rezerv alanlarda inşası hızla devam ediyor. Ayrıca, şehrin hafızasını barındıran zemin etütleri yapılmış sağlam zeminlerde 50 bin konutun peyderpey ihalesi yapılıp inşasına başlanıyor.

50 bin çelik köy evi yapılıyor

15 Eylül 2023 tarihinde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki başkanlığında gerçekleşen ‘Deprem Gerçeği ve Kentsel Dönüşüm Şurası’ sonuç bildirgesinde ‘köy evlerinin çelik konstrüksiyondan inşa edilmesi’ önerisiyle afet bölgesinde çelikten köy evlerinin yapımına başlandı. Şu anda 50 bin çelik köy evinin bir başlandı, bir kısmının da ihalesi devam ediyor.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın liderliğinde, deprem bölgesinde yapımı süren ve ihale aşamasında konut sayısı 307 bin 66’ya ulaştı.

Deprem bölgelerinde Bakanlığın koordinatörlüğünde zemin araştırmalarına yönelik mikrobölgeleme ve zemin etüt çalışmaları, kentsel tasarım ve mimari projeler, imar planları ve uygulamaları, vatandaşların bilgilendirilmesi ve uzlaşmaların yapılması işlemleri GEDAŞ tarafından yürütülüyor.

46 bin konut depremzedelere teslim ediliyor

Bölgede yapımları TOKİ, Emlak Konut ve Yapı İşleri Genel Müdürlüğü tarafından devam eden afet konutları ve köy evlerinin teslimine başlandı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın teşrifleriyle 3 Şubat’ta Hatay’da gerçekleştirilen konut teslim töreninin ardından 4 Şubat’ta Gaziantep’te TOKİ ve Yapı İşleri eliyle yapılan kalıcı konutlar hak sahiplerine teslim edildi.

Şubat ayı içerisinde toplamda 45 bin 901 konutun kura çekimleri tamamlanarak depremzedelere teslim edilecek.

Mart ayının ortasına kadar ise 30 bin konutun daha kuraları gerçekleştirilecek. 2 ayın sonunda toplamda 75 bin 364 konutun kuraları tamamlanıp, depremzedelere teslim edilmiş olacak.

Yerinde dönüşüm ile mahalle kültürü yaşatılıyor

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, evi yıkılan depremzedelerin topraklarından uzaklaşmamaları için de projeler hayata geçirdi. 'Yerinde dönüşüm' kampanyası ile afetzedelere kolaylık sağlandı. Depremzedelerin bir an önce güvenli evlerine, sıcak yuvalarına kavuşabilmeleri için başlatılan kampanya kapsamında, hibe ve krediler 2 yıl geri ödemesiz, 10 yıl vadeli ve faizsiz olarak veriliyor. Etütleri yapılmış sağlam zeminlerde inşa faaliyetleri planlanan Yerinde Dönüşüm projesine başvurular 255 bine ulaştı. Yerinde Dönüşüm projesi kapsamında hibe ve kredi desteği alarak Bakanlığın denetiminde TOKİ güvencesinde, kendi evlerini zemin etütleri yapılmış sağlam zeminlerde yapmak isteyen yaklaşık 15 bin vatandaş da işlemlere başladı.

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, depremden etkilenen şehirlerin meydanlarına, ana caddelerine de özel bir önem gösteriyor. Bu kapsamda, şehir meydanları; sahip oldukları tarihi, kültürel varlıkları muhafaza etme prensibiyle ihya ediliyor. Özellikle depremden en çok etkilenen şehirler ve ilçelerdeki meydanlar ve meydanlara açılan ana caddeler Bakanlık tarafından ihya ediliyor. Bu kapsamda, Hatay, Adıyaman, Kahramanmaraş ve Malatya'da hummalı bir çalışma sürüyor. Tarihi değerler korunurken şehir meydanları afetlere dirençli bir şekilde yeniden ihya ediliyor.

Ayrıca depremin etkilediği 11 şehirde; yapılacak içme suyu, atık su, kanalizasyon, arıtma tesisi gibi altyapı projeleri için İLBANK aracılığıyla yerel yönetimlere 56 milyar TL hibe desteği sağlanıyor. Şu an projelendirme çalışmaları sürdürülürken, bu yaz itibarıyla altyapı çalışmalarına başlanacak.