EYT'ye ilişkin kanun teklifi plan ve bütçe komisyonunda

Teklif sahibi olarak komisyona bilgi veren AK Parti Grup Başkanvekili Muhammet Emin Akbaşoğlu, kanun teklifini Cumhur İttifakı olarak hazırladıklarını söyleyerek, EYT ile "muazzam bir dokunuş, müjdeli bir düzenleme yaptıklarını" belirtti.

Akbaşoğlu, EYT'lilerin, AK Parti ve MHP grup başkanvekillerini ziyaret ederek, "Biz primimizi, çalışma süremizi doldurduğumuz halde 1999'da gelen yaş şartı nedeniyle evde oturuyor, yaşımızı bekliyoruz. Yaşımız ilerlediği için farklı iş yerlerinde çalışamıyoruz, bundan dolayı mağduriyet yaşıyoruz. AK Parti buna neden olmadı ama sizden istirhamımız bunun çözümlenmesi." şeklindeki taleplerini ilettiğini aktardı.

Plan ve Bütçe Komisyonunda milletin beklediği teklifi görüştüklerini vurgulayan Akbaşoğlu, "Bu, büyük bir müjde; bu müjdeyi sevinçle karşılayan milyonlarca çalışanımız var ancak bunu değersizleştirmek, amacından saptırmak isteyen, hakikate iftira atarak gerçekliği örtmeye çalışanlar da var. Bu da 'teklifle yeni bir şart getirildiği' yalanı. Bu, apaçık bir yalan. Ortaya koyduğumuz teklifle yeni şart yani 'kademeli prim şartı' getirildiği sözü iftiradır, yalandır, teklif sahiplerine bühtandır. Teklifimizde hiçbir eksiklik yok." ifadesini kullandı.

Teklifin basit, sade, uygulanabilir, en geniş kapsamlı ve eşitlikçi olduğunu belirten Akbaşoğlu, şunları kaydetti: "Prim gün sayısı, çalışma süresi ve yaş şartından iki şartı yerine getirenler yani prim gün sayısını ve çalışma süresini dolduran istinasız herkes emekli olmaya hak kazanacak. Yaptığımız düzenlemenin özü bu. Başka bir şart ilave etmek asla söz konusu değil. Bunu kim söylüyorsa bu düzenlemeye, düzenleme sahiplerine iftira atıyor demektir. Herkes müfteri olmaktan uzak olmalı. 'Siz bu teklifle yeni mağduriyetler oluşturuyorsunuz' demek iftiradır, kamuoyunu yanıltmaya dönük bir dezenformasyondur.

Teklifle, 1999'dan önce geçerli olan şartlardan birini, yaş şartını kaldırıyoruz; diğer iki şartı taşıyanların hepsini emekli ediyoruz. Cumhurbaşkanımız tarafından kamuoyuna deklare edilen neyse bunu kanun teklifine dönüştürerek konuyu basit, yalın şekilde düzenledik. Yaş şartını kaldırdık, yaklaşık 5 milyon insanın emekli olabilmesini düzenledik. Bu yıl 2 milyon 250 bin kişinin mevcut mevzuata göre yürürlükte olan prim gün sayısı ve çalışma süresi dikkate alınarak emekli olabilme hakkını getiriyoruz. Bu, 10 milyon vatandaşımıza dokunmak demek. Böyle büyük müjdeli bir haber kimi çevrelerde paniğe ve meseleleri çarpıtmaya neden oldu."

CHP milletvekilleri, görüşmelere geçilmeden önce, EYT'lilerin mağdur olmaya devam ettiğini öne sürerek, düzenlemenin "prim gün sayısı mağduru", "çıraklık ve stajyerlik mağduru" ile "deprem mağduru" ortaya çıkaracağını dile getirdi ve teklifin kapsamının genişletilmesini istedi.

Basın mensuplarının yoğun ilgi gösterdiği komisyon toplantısında, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Sosyal Güvenlik Kurumu, sendika ve STK temsilcileri de yer alıyor.

Teklif sahibi olarak komisyona bilgi veren MHP Grup Başkanvekili Erkan Akçay, "Uzun süredir önemli gündem başlıklarından biri olan Emeklilikte Yaşa Takılanlar konusunun kalıcı olarak çözülmesinin heyecan ve gururunu yaşıyoruz." dedi.

Cumhuriyetin 100. yılına doğru emin adımlarla ilerlerken farklı sosyal kesimlerden vatandaşların haklı beklentilerinin bir program dahilinde adım adım hayata geçirildiğini söyleyen Akçay, 2023'te 2 milyon 250 bin çalışanı doğrudan, yaklaşık 5 milyon vatandaşı dolaylı olarak ilgilendiren düzenlemenin, bu önemli adımlardan olduğunu dile getirdi.

EYT düzenlemesine ilişkin kanun teklifi çalışmasının, yasama ve yürütme arasındaki yüksek koordinasyonla tamamlandığını ve TBMM'ye sunulduğunu anımsatan Akçay, şunları kaydetti: "Kanun teklifi, üç temel sütun üzerine inşa edildi. Birinci sütun, yaş şartının kaldırılması. Böylece ilk sigortalı olduğu tarih 9 Eylül 1999 öncesi olan; SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı dahil tüm emeklilikte yaşa takılanlar düzenlemeden yararlanabilecek. İkinci sütun, emekli olduktan sonra aynı iş yerinde 10 gün içerisinde çalışmaya başlayanlar için yüzde 5 destek primi sağlanması. Bu düzenlemeyle işçi ve işverenlerimiz desteklenerek çalışma hayatının sürekliliği sağlanacak; ekonomimizin yatırım, ihracat ve istihdam odaklı büyüme koşulları muhafaza edilecek. Düzenlemenin üçüncü temel sütunu ise kadroya alınan işçiler ile işçi statüsüne geçirilenlerin emekli olmaya hak kazanmaları halinde iş sözleşmelerinin feshini ve emekli olmalarını zorunlu tutan düzenlemenin yürürlükten kaldırılmasını kapsıyor. Teklifin bütününe baktığımızda bir yandan Anayasa'nın 60. maddesinde yer alan vatandaşlarımızın sosyal güvenlik hakları perçinlenirken diğer yandan sosyal güvenlik sistemimizin aktüeryal dengesi korundu."

EYT konusunun, hukuki, siyasi, iktisadi ve sosyal yönleri bulunan çok boyutlu bir mesele olduğuna dikkati çeken Akçay, "Cumhur İttifakı'nın paydaşları olarak bu meselenin enine boyuna, tüm yönleriyle objektif olarak ele alınması ve kökten çözülmesi için yoğun çabalar sarf ettik. 3600 ek gösterge meselesi çözüldü, çok sayıda meslek grubunun emekli maaş ve ikramiyeleri artırıldı. Yaklaşık 500 bin sözleşmeli kamu personelimize kadro imkanı sağlandı. İnşallah, bugün görüşmelerine başladığımız EYT meselesi de çözülerek gündemden çıkarılacak." değerlendirmesinde bulundu.

Komisyona bilgi veren Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Başkanı Kürşad Arat, Türkiye'de en son emekli olanların ortalama yaşının 54, EYT'li olarak tanımlanan grubun yaş ortalamasının ise 48,5 olduğunu belirtti.

Nüfusun yaşlanmasıyla emekli sayısında da bir artış olduğunu dile getiren Arat, 2000'lerin başında 6,5 milyon seviyesinde olan SGK'den emekli maaşı alanların sayısının bugün itibarıyla 13,9 milyon kişiye ulaştığını kaydetti.

EYT düzenlemesinin SGK'nin mali yapısına etkisine değinen Arat, "SGK'de bugün itibarıyla gelirlerin giderleri karşılama oranı yüzde 96,2. Bu oran yüzde 100 olmadığı için ister istemez SGK açığı var. Bu açık tarihin en düşük seviyesinde yani yüzde 0,30 düzeyinde." diye konuştu.

Kürşad Arat, EYT'li kapsamına girmek için 8 Eylül 1999 ve öncesinde sigortalılık başlangıcı, prim günü ile sigortalılık süresini doldurmuş olma, 1999'da gelen yaş şartını sağlamama şartlarını karşılamak gerektiğini dile getirerek, "2 milyon 250 bin kişi bu şartları sağlıyor. Bu tanımda olanları EYT'liler olarak görüp buna göre maliyet hesaplarını ve kişi sayını hesapladık." bilgisini verdi.