Kamuda çalışan sözleşmelilerin merakla beklediği kanun teklifi kabul edildi

Komisyon, AK Parti Bingöl Milletvekili Cevdet Yılmaz başkanlığında toplandı.

AK Parti ve MHP milletvekilleri ile BBP Genel Başkanı Mustafa Destici'nin aralarında bulunduğu 175 milletvekilinin imzasını taşıyan kanun teklifi, yürütme ve yürürlük maddesiyle birlikte 9 maddeden oluşuyor.

Komisyonda ilk imza sahiplerinden AK Parti Konya Milletvekili Halil Etyemez, sunum yaptı.

AK Parti hükümetleri döneminde ekonomiden sağlığa, adaletten eğitime, dış politikadan terörle mücadeleye, savunma sanayisinden enerjiye, ulaştırmadan teknolojiye, spordan iletişime tüm alanlarda 100 yılın işini hayata geçirdiklerini anlatan Etyemez, "Çalışanını koruyan, çalışamayanına bakan sosyal devlet anlayışıyla politikalarımızı yürüttük, yürütmeye devam ediyoruz." dedi.

Devlet Memurları Kanunu'nda, 4/A memur, 4/B sözleşmeli personel, 4/D işçi statüsünde istihdam şeklinin öngörüldüğünü anımsatan Etyemez, 4/C'li personel istihdamına 2017'de son verildiğini ve 4/B kapsamına alındığını dile getirdi.

Etyemez, sözleşmeli personelin kadroya alınma nedenlerini şöyle sıraladı: "Aynı işin farklı statü ve buna bağlı olarak farklı istihdam şartlarında yapılması, sözleşmeli istihdamın güvenceden yoksun olduğuna dair yaygın kanaat bulunması, memurlara tanınan bazı haklardan (kurum içi/kurumlar arası yer değişikliği, unvan değişikliği, görevde yükselme) yararlanabilmek, 3+1 sistemi kapsamında olanların 3 yılın sonunda kadroya geçmesine rağmen diğer 4/B'li personelin emekli olana kadar aynı unvanda kalabilmesi, mahalli idarelerde seçim dönemleri sonrası sözleşmelerin feshedilme endişesi, geçmişte yasal düzenlemeler ile sözleşmeli personelin kadroya geçirilmiş olması."

Etyemez, 2007'de kamuda geçici işçi olarak görev yapan 214 bin çalışanın, sürekli işçi veya sözleşmeli personel statüsüne geçmesini sağladıklarını, 2005-2010'da 20 bin vekil din görevlisinin, 2011-2013'te 300 bini aşkın sözleşmeli personelin kadroya geçirildiğini anımsattı.

AK Parti'li Halil Etyemez, 2018'de yapılan düzenlemeyle 725 bin taşeron personelin kadro sorununun çözüldüğünü vurgulayarak "Şimdi ise 458 bin 615 çalışanımızı kapsayan büyük bir çalışmaya hep birlikte imza atıyoruz." dedi.

Teklifin maddelerine dair bilgiler veren Etyemez, şöyle konuştu:

"Proje bazlı işlerde, 1 yıldan az süreli hizmetlerde, yabancı uyruklu personel istihdam edilmesini gerektiren hizmetlerde, yurt dışı teşkilatında çalışanların kadroya geçemeyecek, sözleşmeli olarak çalışmaya devam edecek. Bu istisnalar dışında işe alınan sözleşmeli personel 3 yılın sonunda talepleri halinde kadroya geçebilecek. Bu personel can güvenliği ve sağlık sebepleri hariç olmak üzere 3 yıl, kadroya geçtikten sonra 1 yıl olmak üzere toplam 4 yıllık hizmet süresini tamamladıktan sonra naklen atanabilecek. Sözleşmeli olarak geçirilen süreler, memuriyet derece ve kademesinde değerlendirilecek. Kadroya atanma talebinde bulunmayanlar sözleşmeli olarak kalacak."

Sözleşmeli personele memurlarda uygulandığı şekliyle disiplin ve görevden uzaklaştırmaya ilişkin düzenleme yapıldığını belirten Etyemez, kademe ilerlemesinin durdurulması ve daha üst bir disiplin cezası verilmesini gerektiren hallerde disiplin kurulunun kararı üzerine atamaya yetkili amirin onayı ile sözleşmeli personelin görevine son verilebileceğini anlattı.

Etyemez, 4/B maddesi ve teşkilat kanunlarına tabi 413 bin 617, mahalli idarelerdeki 36 bin 346, aile hekimliklerinde kamu dışından aile sağlığı elemanı 3 bin 542, sulama birliklerindeki 32 kişi olmak üzere 453 bin 620 personel ve diğerleriyle birlikte 458 binden fazla çalışanın kadroya geçirileceğini bildirdi.

Kültür ve Turizm Bakanlığı ve bağlı kuruluşlarda 4/B maddesine göre 1 yıldan az süreli görev yapan solist sanatçılar, sahne üstü ve gerisindeki personelin, güvenceli statüde istihdam edilmelerinin sağlanacağını kaydeden Etyemez, bu kapsamda da 2 bin 495 sanatçı bulunduğunu açıkladı.

Mahalli idarelerde sözleşmeli personel alımında, memurlarda olduğu gibi KPSS şartı getirileceğini vurgulayan Etyemez, "Bu personel sözleşmeli 3 yıl, kadroya geçtikten sonra 1 yıl olmak üzere toplam 4 yıl süreyi tamamladıktan sonra naklen atanabileceklerdir. Üç yıl çalışma süresini tamamlayan sözleşmeli personel talepte bulunmaları halinde memur kadrolarına atanacaktır." diye konuştu.

Etyemez, teklifle 28 Kasım 2022 öncesinde işe girenlerin kadroya geçişlerinin düzenlendiğine işaret etti.

Komisyonda, Etyemez'in sunumunu tamamlamasının ardından teklifin görüşmelerine geçildi.

CHP Ankara Milletvekili Bülent Kuşoğlu, teklifin çok önemli bir konuya yönelik olduğunu ancak gerekli özenin gösterilmediğini öne sürdü.

Aynı yerde farklı statüde çalışanlar açısından da devlet açısından da haksızlıklara, hukuksuzlarla, yanlışlıklara sebep olan bir sistem oluştuğunu savunan Kuşoğlu, "2017 referandumuyla kamu personel yönetiminin kurumsal yapısı da önemli ölçüde değişti. Gözden kaçıyor ama Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi, reform ihtiyacı varken kamu personel rejimini bozdu ve sıkıntılı bir hale getirdi. Bu sistemde hizmet, personel ve ücret ilişkisi kurulamadı, birbirinden koptu. Bu konu epeydir hem çalışanlar açısından hem de devlet açısından önemli bir sorundur." diye konuştu.

MHP İstanbul Milletvekili İsmail Faruk Aksu, sözleşmeli personelden talep edenlerin kadroya geçirileceğini ifade ederek, sözleşmeli personel statüsünde çalışmanın da bir hak olduğunu, farklı sebeplerle kadrolu olmayı tercih etmeyeceklerin de bulunabileceğini söyledi.

Bunun taleple yapılmasının doğru olduğunu vurgulayan Aksu, sözleşmelilerin bir kısmının memuriyete geçmek istemesinin altında ilerleme, yükselme hakkının da bulunması olduğunu kaydetti. Aksu, bu şekilde düzenlemenin sadece memuriyet güvencesi sağlamayacağını, bazı haklar da getireceğini belirtti.

Daha önce 4/C statüsündekilerin intibakıyla ilgili bir sorun olduğunu anlatan Aksu, bu statüdekiler memuriyete geçtiklerinde hizmetlerinin memuriyette geçmiş gibi sayılmasına ilişkin bir değerlendirme yapılabileceğini dile getirdi.

Aksu, teklifi desteklediklerini açıkladı.

AK Parti Ağrı Milletvekili Ekrem Çelebi, AK Parti hükümetlerinin 2002'den bugüne kadar her zaman halkın menfaati, kamunun menfaati neyse onu düşündüğünü söyledi.

Bütün kamu kuruluşlarında sözleşmeden kadroya geçilmesinin çok arzu ettikleri bir düzenleme olduğunu vurgulayan Çelebi, teklifteki düzenlemelere ilişkin bilgi verdi.

Teklife göre, Diyanet İşleri Başkanlığı taşra teşkilatında açıktan vekil imam-hatip ve vekil müezzin-kayyım olarak görev yapanlardan gerekli koşulları taşıyanlar, Başkanlıkça ilan edilecek yerlerde görevlendirilmek üzere imam-hatip ve müezzin-kayyım unvanlı memur kadrolarına atanabilecek.

Açıktan vekil imam-hatip ve vekil müezzin-kayyım olarak görev yapanların unvanlı memur kadrosuna atanması için düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 30 gün içinde müracaat etmesi, geçerliliği devam eden Kamu Personeli Seçme Sınavı'ndan yeterli puanı alması, sözlü veya uygulamalı sınavda başarılı olması gerekecek.

Memur kadrolarına atananların 4 yıl süreyle başka kamu kurum ve kuruluşlarına nakli yapılamayacak. Yabancı uyrukluların, Milli Eğitim Bakanlığında norm kadro sonucu ortaya çıkan öğretmen ihtiyacının kadrolu öğretmen istihdamıyla kapatılamaması hallerinde öğretmenlerin, hizmetine kısmi zamanlı olarak ihtiyaç duyulacakların, Adli Tıp Müessesesi uzmanlarının, Devlet konservatuvarları sanatçı öğretim üyelerinin, İstanbul Belediyesi Konservatuvarı sanatçılarının, dış kuruluşlarda ve yurt dışı teşkilatlarında belirli bazı hizmetlerde çalıştırılacak personelin de zorunlu hallerde sözleşme ile istihdamları sağlanabilecek.

Sözleşmeli personel seçiminde uygulanacak sınav ile istisnaları, bunlara ödenebilecek ücretlerin üst sınırları ile verilecek iş sonu tazminatı miktarı, kullandırılacak izinler, pozisyon unvan ve nitelikleri, sözleşme fesih halleri, pozisyonların iptali, istihdama dair hususlar ile yurt dışı teşkilatlarında istihdam edilecek personel için ayrıca olmak üzere sözleşme esas ve usuller Cumhurbaşkanınca belirlenecek.

Yurt dışı teşkilatlarında bu fıkra kapsamında istihdam edilecek sözleşmeli personelin hizmet sözleşmesi süreleri, zorunlu hallerde mali yılla sınırlı olma şartı aranmaksızın Cumhurbaşkanınca belirlenecek.

Bu şekilde istihdam edilenler, hizmet sözleşmesi esaslarına aykırı hareket etmesi nedeniyle kurumlarınca sözleşmelerinin feshedilmesi veya sözleşme dönemi içerisinde Cumhurbaşkanı kararı ile belirlenen istisnalar hariç sözleşmeyi tek taraflı feshetmeleri halinde fesih tarihinden, sözleşmeyi yenilememeleri halinde sözleşmenin bitiminden 1 yıl geçmedikçe kurumların sözleşmeli personel pozisyonlarında istihdam edilemeyecek.

Devlet Memurları Kanunu'na tabi kamu idarelerinde Cumhurbaşkanınca belirlenecek pozisyon unvanlarında çalıştırılmak üzere işin geçici olması şartı aranmaksızın sözleşmeli personel istihdam edilebilecek. Bu kapsamda istihdam edilen sözleşmeli personelden aynı kurumda 3 yıllık çalışma süresini tamamlayanlar bu sürenin bitiminden itibaren 30 gün içinde talepte bulunmaları halinde bulundukları yerde aynı unvanlı memur kadrolarına atacak.

Bulundukları pozisyon unvanı ile aynı unvanlı memur kadrosu bulunmayanların atanacağı kadrolar Cumhurbaşkanınca belirlenecek. Bu personel can güvenliği ve sağlık sebepleri hariç olmak üzere 3 yıl süreyle başka bir yere atanamayacak. Memur kadrolarına atananlar, aynı yerde en az 1 yıl daha görev yapacak.

Bu kapsamda memur kadrolarına atananların, sözleşmeli personel pozisyonlarında geçirdikleri hizmet süreleri, öğrenim durumlarına göre yükselebilecekleri dereceleri aşmamak kaydıyla kazanılmış hak aylık derece ve kademelerinin tespitinde değerlendirilecek. 

Memur kadrolarına atananlar, atandıkları kadronun mali ve sosyal haklarına göreve başladığı tarihi takip eden ay başından itibaren hak kazanacak ve önceki pozisyonlarında aldıkları mali ve sosyal haklar hakkında herhangi bir mahsuplaşma yapılmayacak. Bu kapsamda memur kadrolarına atananlara iş sonu tazminatı ödenmeyecek.

Teklife göre, 1 yıldan az süreli, ayın veya haftanın bazı günleri ya da günün belirli saatleri gibi kısmi zamanlı çalışanlar ile yükseköğretim kurumlarının araştırma-geliştirme projelerinde proje süreleriyle sınırlı olarak çalışanlar hariç olmak üzere, Devlet Memurları Kanunu'nun 4B ve bazı kanun ve kanun hükmünde kararnameler kapsamındaki sözleşmeli personel ile mahalli idarelerde görev yapan sözleşmeli personelin, kanunun yürürlük tarihinden itibaren 30 gün içinde yazılı olarak başvurmaları halinde memur kadrolarına atanmaları gerçekleştirilecek.

Düzenleme ile mahalli idarelerde kadroya geçirilen personel, sadece mahalli idareler arasında naklen atanabilecek, kadroya geçirilen diğer personel ise sözleşmeli pozisyonda geçirilen süreler dahil 4 hizmet yılını tamamladıkları tarihten itibaren nakil hakkına sahip olacak.

Teklife göre, 28 Kasım 2022'den önce sözleşmeli personel kapsamında çalışanlar memur kadrosuna geçebilecek.

Devlet Memurları Kanunu'na göre 4B kapsamında sözleşmeli personel pozisyonlarında çalışanlardan bazıları pozisyonlarının vizeli olduğu teşkilat ve birime, bazıları ise Cumhurbaşkanınca belirlenen memur kadrolarına alınacak.

İl özel idaresi, belediye ve bağlı kuruluşları ile mahalli idare birliklerinde çalışan, genel şartları taşıyanlar sözleşmeli personel olarak çalıştırılmalarına esas alınan memur kadrosuna geçirilecek.

Yazılı olarak 30 gün içinde başvurusunu yapanlar, bu madde yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 60 gün içinde kurumlarınca atanacak.

Teklife göre, 28 Kasım 2022'de askerlik, doğum, evlat edinme, görevlendirme, ücretsiz izin gibi nedenlerle görevlerinde bulunmayanlardan ilgili mevzuatına göre yeniden hizmete alınma şartlarını kaybetmemiş olanlar da düzenlemeden yararlanacak. Bu kişiler için başvuru ve atanmaya ilişkin süreler yeniden hizmete alındıkları tarihten itibaren başlayacak.

Teklifle Kültür ve Turizm Bakanlığı, Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğü ile Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğünde sürekli görev yapan sözleşmeli sanatçılar ile bunlarla aynı veya benzer görevleri yerine getiren 4B kapsamında farklı mali ve sosyal haklara sahip olarak 1 yıldan az süreli ve mevsimlik hizmetler kapsamında istihdam edilen sözleşmeli personel de sürekli görev yapan sanatçılarla aynı statüye getiriliyor.

Buna göre yapılacak atamalarda kurumların boş pozisyonları kullanılacak. Yeterli sayıda boş pozisyon bulunmaması halinde atama yapılmasıyla birlikte pozisyon ihdas edilmiş sayılacak. Bu şekilde yapılan atamalar, atama işlemini takip eden 1 ay içinde unvanı, adedi, teşkilatı ve birimi belirtilmek suretiyle Kamu Personel Bilgi Sistemi'nin bulunduğu kuruma bildirilecek. Bu maddenin uygulanmasında ortaya çıkabilecek tereddütleri gidermeye Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkili olacak.

Belediye Kanunu'nda yapılan değişiklikle mahalli idarelerde çalışan sözleşmeli personelin atanması KPSS ile yapılacak. Buna göre sözleşmeli personelin işe alınması memur kadrolarına ilk defa alınma usulüne tabi olacak. Sözleşmeli personelden 3 yıllık çalışma süresini tamamlayanlar talepleri halinde sözleşmeli personel olarak çalıştırılmalarına esas alınan memur kadrolarına atanacak. Bu kapsamda memur kadrolarına atananların 1 yıl süreyle diğer kamu kurum ve kuruluşlarına nakli yapılamayacak. Bunların sözleşmeli personel pozisyonlarında geçirdikleri hizmet süreleri, öğrenim durumlarına göre yükselebilecekleri dereceleri aşmamak kaydıyla kazanılmış hak aylık derece ve kademelerinin tespitinde değerlendirilecek.

Teklifle Sağlık Bakanlığı teşkilatında açıktan vekil ebe ve hemşire olarak görev yapanların kadroya alınması da sağlanıyor.

Buna göre açıktan vekil ebe ve hemşire olarak görev yapan ve kanundaki genel şartları taşıyanlar düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 30 gün içinde müracaat etmeleri halinde, Bakanlık tarafından ebe ve hemşire kadrolarına atanacaklar. Bu madde uyarınca memur kadrolarına atananların 4 yıl süreyle başka kamu kurum ve kuruluşlarına nakli yapılamayacak.

Bu arada, AK Parti Trabzon Milletvekili Salih Cora, teklifin, 31 Mart 2019'dan sonra haksız yere iş akdi feshedilen kişileri de kapsamasını istediklerini söyledi.

Cora, 2019'da AK Parti'den CHP'ye geçen İzmir Selçuk Belediyesinde bir kadın personelin başörtülü olduğu gerekçesiyle işten çıkarıldığını ifade etti. CHP milletvekillerinin tepki göstermesi üzerine bunun gerçek olduğunu dile getiren Cora, 2019 yerel seçimlerinden sonra CHP'li belediyelerce işten çıkarılanların mahkeme kararıyla işlerine dönmesine karar verilmesine rağmen işe iade edilmeyenler bulunduğunu söyledi.

CHP İzmir Milletvekili Kamil Okyay Sındır, CHP'nin belediyesine böyle bir ithamda bulunulamayacağını ve bunun kabul edilemez olduğunu savunarak, belediye başkanıyla görüştüğünü ve başörtülü olduğu için işten atıldığı iddia edilen kişinin, Koruma Uygulama ve Denetleme Bürosu kurulması için alındığını ancak büro kurulmayınca sözleşmesinin sona erdiğini belirtti.

Başörtüsü üzerinden siyaset yapılmaması gerektiğini ifade eden Sındır, kendisine tepki gösteren Cora'ya "Yazıklar olsun" dedi.

Gerçekleri söylediğini ifade eden Cora ile CHP'li milletvekilleri arasında karşılıklı atışma yaşandı.

Tartışmanın büyümesi üzerine Komisyon Başkanı Cevdet Yılmaz, toplantıya ara verdi.

Aradan sonra, kanun teklifinin görüşmeleri kaldığı yerden devam etti.