TİM Başkanı Mustafa Gültepe, 'İşler arzu ettiğimiz gibi gitmiyor'

Türkiye'nin temmuz ayı ihracatı 22,5 milyar dolar oldu. Ocak-Temmuz dönemindeki yedi aylık ihracat 148,8 milyar dolara, son 12 aylık ihracat ise 261,5 milyar dolara ulaştı.

Temmuz ayı dış ticaret verileri Ticaret Bakanı Ömer Bolat ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe tarafından Kayseri'de açıklandı.

Temmuzda 20 sektörün ihracatında artış kaydedildi

TİM Başkanı Mustafa Gültepe, ihracatın yılbaşından bu yana dalgalı bir seyir izlediğine dikkat çekti. Haziranda yüzde 10,6 düşen ihracatın, temmuzda takvim etkisiyle çift haneli bir artış gerçekleştirdiğini bildiren Gültepe, şöyle devam etti: “Genel Ticaret Sistemi (GTS) kayıtlarına göre, temmuz ayında ihracatımız geçen yılın aynı ayına göre yüzde 13,8 artışla 22,5 milyar dolara yükseldi. Ocak-Temmuz dönemini kapsayan yedi aylık ihracatımız 148,8 milyar dolara, 12 aylık ihracatımız ise 261,5 milyar dolara ulaştı. Yedi aylık ihracatta yüzde 4,1, 12 aylık ihracatta ise yüzde 3,4 artıdayız. Hizmet İhracatçıları Birliğimizin çalışmasına göre temmuzda hizmet ihracatımızın 10 milyar dolar civarında gerçekleşeceğini öngörüyoruz. Sektörler özelinde baktığımızda ilk sırada 3,1 milyar dolarla otomotiv yer alıyor. Otomotivi, 2,6 milyar dolarla kimya, 1,7 milyar dolarla hazır giyim, 1,4 milyar dolarla çelik ve elektrik-elektronik sektörlerimiz takip etti. Geçen ay 20 sektörümüz ihracatını artırırken, 6 sektörümüz eksi yazdı. Mücevher, yüzde 91 ile oransal olarak ihracatını en fazla artıran sektörümüz oldu. Fındıkta yüzde 72, çelikte yüzde 24, madencilikte yüzde 23, halıda yüzde 22,8 ihracat artışı kaydettik. İhracatı daralanlar arasında yüzde 42 ile gemi ve yat sektörü ilk sırada yer aldı. Firmaların yasal merkezini baz alan TİM verilerine göre geçen ay 60 ilimiz ihracatını artırdı. En çok ihracat yapan 5 ilimiz, İstanbul, Kocaeli, Bursa, Ankara ve İzmir şeklinde sıralandı. Sakarya, Çorum, Giresun ve Düzce tarihlerinin en yüksek ihracatını gerçekleştirdi. Bin 173 firmamız ilk kez ihracat yaptı. Yeni firmalarımız ihracatımıza 98,3 milyon dolar katkı sundu. Birim ihracat değerimiz 1,49 dolar olurken, pariteden kaynaklı 201 milyon dolarlık kayıp yaşadık.”

Temmuzda toplam ihracatın yüzde 57'si Avrupa'ya yapıldı

Mustafa Gültepe, en çok ihracat yapılan ülkelerin ise Almanya, Birleşik Krallık, ABD, Irak ve İtalya şeklinde sıralandığını bildirdi. Birleşik Krallık, Polonya ve Kazakistan'ın da aralarında bulunduğu 10 ülkeye tüm zamanların en yüksek aylık ihracatını gerçekleştirdiklerine dikkat çeken Gültepe, “137 ülkeye ihracatımızı artırdık. Ülke gruplarına baktığımızda Avrupa Birliği 9,1 milyar dolarla yine ilk sırada yer aldı. Avrupa kıtasının toplam ihracatımızdaki payı yüzde 57 oldu” dedi.

Maliyetler ve kur arasındaki dengesizlik ihracatçıyı oyundan düşürüyor

İhracatta 7 aylık performansı da değerlendiren Mustafa Gültepe, 2024'e yüzde 5'lik bir artış hedefi ile başladıklarını hatırlattı. Geride kalan yedi ayın beşinde ihracat artarken iki ayın eksi değerlerde kaldığını ifade eden Gültepe, sözlerini şöyle sürdürdü: “Yüzde 5'lik artışı sadece üç ayda aşabildiğimizi dikkate alırsak arzu ettiğimiz hedefin gerisinde kaldığımızı söyleyebiliriz. Bu düzeye de ihracatçılarımızın büyük fedakarlığıyla geldiğimizin altını çizmek durumundayım. Her fırsatta dile getiriyorum. Türkiye'de üretim maliyetleri çok yüksek. Asya'daki rakiplerimizden dolar bazında yüzde 40-50 daha pahalıyız. Avrupa'daki bazı ülkelere göre de yüzde 15-20 pahalı kalıyoruz. Yani Türkiye artık pahalı değil, çok pahalı. Birçok sektörde fiyat tutturamıyoruz. Dolayısıyla günden güne rekabetçiliğimizi kaybediyoruz. Firmalarımız, çarkı döndürmek, müşteri kaybetmemek için maliyetine, hatta zararına sipariş almak zorunda kalıyor. Elbette bu sürdürülebilir bir durum değil. İhracatçı için kısa vadede girdi maliyetleriyle döviz kurunu dengelemenin dışında bir çözüm yolu görünmüyor. Bir konunun altını çizmek istiyorum. Bizim hiçbir zaman döviz kurunun artmasıyla ilgili bir talebimiz olmadı. Ancak yıllık bazda üretim maliyetlerimiz en az yüzde 100 arttı. Bazı sektörlerde yüzde 120'yi aşan maliyet artışları var. Aynı dönemde dolardaki artış sadece yaklaşık yüzde 23. Girdi maliyetleri ve kur arasındaki bu dengesizlik devam ettikçe ihracatçı oyundan düşüyor.”

İhracatçımıza nefes aldıracak adımların atılacağına inanıyorum

Ekonomi yönetiminin enflasyona karşı büyük mücadele verdiğinin farkında olduklarını belirten Gültepe, dezenflasyon süreçlerinde iç pazarın ister istemez daraldığını hatırlattı. Çarkların dönmesi, istihdamın zarar görmemesi, ekonominin büyümesi için ihracatta vites yükseltmek gerektiğini vurgulayan Gültepe, “İhracatta yavaşlamanın, üretim ve istihdama da olumsuz yansımaları olacağını unutmamalıyız. Yedi aylık dönemde artıda olsak da işler arzu ettiğimiz gibi gitmiyor. Daha fazla oyundan düşmeden ihracatçımıza nefes aldıracak adımların atılacağına inanıyorum” diye konuştu.