Türk Devletleri Teşkilatı'nda Sanayi ve Teknoloji iş birliği: Yeni bir dönem başlıyor

Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) 1. Sanayi, Bilim, Teknoloji ve İnovasyon Bakanları Toplantısı, İstanbul’da gerçekleştirildi. Toplantıya, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Azerbaycan Ekonomi Bakanı Mikayil Jabbarov, Kırgızistan Dijital Kalkınma Bakanı Nuria Kutnaeva, Kırgızistan Ekonomi ve Ticaret Bakanı Daniiar Amangeldiev, Kazakistan Cumhuriyeti Sanayi ve İnşaat Bakan Yardımcısı Olzhas Saparbekov, Özbekistan Yüksek Öğrenim, Bilim ve Yenilik 1. Bakan Yardımcısı Shakhrukh Daliev, KKTC Ekonomi ve Enerji Bakanı Olgun Amcaoğlu, Macaristan Ulusal Ekonomi Bakanlığı Devlet Müsteşar Yardımcısı Adam Nagy ile TDT Genel Sekreteri Kubanychbek Omuraliev katıldı.

Toplantının açılış konuşmasını yapan Kacır, 23 Ekim Çarşamba günü TUSAŞ'a düzenlenen hain terör saldırısını bir kez daha lanetledi. “Milli Teknoloji Hamlesi”nin yüz akı Türk savunma sanayiinin kutlu yürüyüşüne devam edeceğinin hatırlatan Kacır, konuşmasında şu mesajları verdi:

Türk Dünyamızın sanayi, bilim, teknoloji ve inovasyonda iş birliğinde yeni bir sayfa açacak bu tarihi başlangıç vesilesiyle, sizleri 2023 yılının Türk Dünyası Gençlik Başkenti olarak ilan edilen İstanbul’da ağırlamaktan memnuniyet duyuyorum. Türk dünyası için oldukça önemli olan bu şehir, yüzyıl öncesinde olduğu gibi bugün de barındırdığı güzelliklerinin yanında dünya ekonomisi için oldukça kritiktir.

Günümüzde İstanbul, finans ve inovasyonda sadece ülkemizin değil dünyanın önde gelen şehirlerinin başında gelmektedir. Bu tarihi şehirde, küresel konjonktürün en kritik alanları; sanayi, bilim, teknoloji ve inovasyon alanlarında yeni bir iş birliği dönemine başlamak üzere bir araya geldik. Hem küresel hem de bölgesel seviyede çok büyük sınamalardan geçtiğimiz bu dönemde, en önemli güç kaynağımız ortak değerlerimiz, dilimiz, kültürümüz ve tarihimizdir. Milletlerimizin birbirlerine duyduğu kardeşlik bağıdır.

Bugün, geçtiğimiz yıl Türk Devletleri Teşkilatı Astana Zirvesi’nde Devlet Başkanlarımızın bize verdiği görevi yerine getiriyor ve Teşkilatın ilk Sanayi, Bilim, Teknoloji ve İnovasyon Bakanları Toplantısını icra ediyoruz. Bugünkü tarihi başlangıçla birlikte Teşkilatımızın önceliklerini daha da çeşitlendirerek; sanayi, bilim, teknoloji ve inovasyon alanlarında somut iş birliklerimizin hayata geçirilmesi için büyük gayretle çalışmaya koyulacağız.

Bu kararlı adım, sadece fikir alışverişinde bulunmak için değildir. İşbirliğimizin geleceğini şekillendirecek somut eylemlerin temelini de atacaktır. En temel hedeflerimiz arasında Sanayi, Bilim, Teknoloji ve İnovasyon alanlarında; Türk Devletleri arasındaki dayanışmayı pekiştirecek, bölgesel bağları kuvvetlendirecek, ortak çıkarlarımız doğrultusunda ortak üretimimizi artıracak, coğrafyalarımız arasında değer zincirini kuvvetlendirerek küresel güçlüklerle beraber ve birlikte başa çıkmamıza olanak sağlayacaktır.

Hepimizin bildiği gibi, dijital ve yeşil dönüşümle, yani ikiz dönüşümle birlikte küresel üretim süreçleri hızla değişiyor. Bu alanlarda bilimsel ve teknolojik ilerleme, sanayimizin dönüşümü için bir tercih değil, sürdürülebilir ekonomik büyüme ve küresel rekabette ayakta kalmak için bir gerekliliktir. Dolayısıyla bugünkü görüşmelerimiz ve alacağımız kararlar, ülkelerimizi yeni dönemde birlikte başarmak, birlikte geliştirmek ve birlikte güçlendirmek için en iyi şekilde konumlandırma yönünde oldukça önemli olacaktır.

Toplantımızın tüm konu başlıkları, sınai ve teknolojik gelişmenin yanı sıra, karşılıklı ticaret hacmi artışının ve sürdürülebilir kalkınmanın destekleyici faktörleridir. Bu alanlar, ekonomilerimizin tam potansiyeline ulaşmasının, kaynaklarımızı verimli kullanmanın, insan sermayemizi en iyi şekilde geliştirmenin, inovasyon ve girişimcilik kültürünü teşvik etmenin; dolayısıyla ekonomilerimizin küresel zorluklar ve bölgesel riskler karşısında dirençli kalmasını sağlamanın anahtarlarıdır.

Bugün kabul edeceğimiz bildiri ve bildirinin eki olarak kabul edilecek olan eylem planı, sadece Bakanlıklarımız arasında değil; aynı zamanda özel sektörümüz, akademimiz ve araştırma kuruluşlarımız arasında somut bir iş birliğinin temelini oluşturacaktır. Bu, sınırları aşan bir ortaklıktır; karşılıklı güven, saygı ve vatandaşlarımız için daha iyi, daha müreffeh bir gelecek oluşturmaya yönelik ortak arzu üzerine inşa edilmiş bir bağlılıktır.

Bakanlar Toplantısı kapsamında ele alınmak üzere öncelikli iş birliği alanları belirledik. Belirlenen alanların, ülkelerimizin kalkınmasında önemli roller üstleneceğini düşünüyoruz. Her biri ayrı stratejik öneme ve birbirini destekleyici özelliğe sahip bu alanlar; Araştırma ve Geliştirme, Bilimsel Araştırmalar ve Burslar, Sanayi Üretiminde Yapay Zeka ve Dijital Dönüşüm, İnovasyon Ekosisteminin Geliştirilmesi, Yatırım Fonu ve Girişimcilik, KOBİ’ler, Metroloji ve Sanayi Ürünleri Güvenliği, Standardizasyon ve Uygunluk Değerlendirmesi, Sanayi Alanında İşbirliği, Uzay Teknolojilerinin Üretimi ve Geliştirilmesi’dir.

Bu alanlarda kapsayıcı ve uyumlu politikalarla var olan mevcut iş birliklerimizi derinleştirerek ve ayrıca iş birliklerimize yenilerini ekleyerek, hep birlikte küresel yarışın ön sıralarında yer alabileceğimize inanıyoruz. Öncelikli alanları belirlerken bu hususun, yani küresel rekabette bizi ne öne geçirir sorusunun üzerinde özellikle durduk. Söz konusu alanları ve bu alanlar kapsamında hazırladığımız eylemleri, hepimizin sahiplenerek, ortak gayretlerimiz ile bütünüyle hayata geçireceğiz.

Türkiye olarak, saydığım alanlarda yıllara sari önemli bir bilgi birikimine sahibiz. Sizlerin de söz konusu alanlardaki çalışmalarını yakından ve takdirle takip ediyoruz. Kazan-kazan prensibi çerçevesinde, sizlerle bilgi birikimimizi paylaşmaya, keza sizlerin de bu alanlardaki çalışmalarından ve tecrübelerinden istifade etmeye hazırız, istekliyiz, kararlıyız.

Türkçe büyük dil modeli projesi

Bakan Kacır, toplantı sonrası basın mensuplarına yaptığı değerlendirmede, Türk Devletleri Teşkilatı 1. Sanayi, Bilim, Teknoloji ve İnovasyon Bakanları toplantısına İstanbul'da ev sahipliği yapmanın gururunu yaşadıklarını söyledi. Kacır, geçtiğimiz yıl TDT Liderler Zirvesinde alınan karar istikametinde, Sanayi, Bilim, Teknoloji ve İnovasyon Bakanları olarak, bugün gerçekleştirilen toplantıda alınan kararların, önümüzdeki dönemde teşkilatın tüm üye ülkeleri ve gözlemci ülkeler arasında iş birliğini, ortak çalışmaları kuvvetlendirecek adımlar atmaya devam edeceklerini ifade etti.

Önümüzdeki dönemde TDT üyesi dost ülkelerle, daha fazla paylaşmaya, onların elde ettikleri tecrübe, birikim ve kazanımlardan ilham almaya gayret edeceklerine değinen Bakan Kacır, "Ne kadar bir ve beraber olursak, ne kadar ortak çalışmaları güçlendirebilirsek, rekabetçi alanlar olan yüksek teknoloji ve inovasyon alanlarında da o kadar rekabet gücü kazanacağımıza inanıyoruz. Yapay zeka gibi alanlarda, uzay bilimi ve teknolojilerinin geliştirilmesine yönelik alanlarda iş birliğimizi çok daha ileri düzeylere çıkarmayı amaçlıyoruz. Bu hedef doğrultusunda Türkçe büyük dil modeli projesinin önümüzdeki dönemde TDT üye ülkeleri tarafından geliştirilmesini ümit ediyorum. İnşallah tüm bu çalışmalarımız gelecek nesiller adına, ülkelerimizi gelecek yüzyıllara hazırlayacak genç bilim insanlarının ve araştırmacıların yetişmesi adına da önemli bir zemin oluşturacaktır." dedi.

İkinci toplantı Azerbaycan’ın ev sahipliğinde düzenlenecek

İkinci toplantı için de karar alındığına değinen Bakan Kacır, "Bugün, önümüzdeki yıl yapılacak ikinci toplantının Azerbaycan'ın ev sahipliğinde gerçekleştirilmesi kararı alınmış oldu. Azerbaycan'ın ev sahipliğinde yapacağımız toplantıda hayırlara vesile olacaktır. Ben bu vesileyle Azerbaycan'a Bakü'de ev sahipliği yapacağı Küresel İklim Zirvesi için şükranlarımı sunmak istiyorum. Yine Kırgızistan'a önümüzdeki dönemde gerçekleştireceği Türk Devletler Teşkilatı Liderler Zirvesi için başarı dileklerimi sunuyorum." diye konuştu.