Türkiye'nin döngüsel ekonomiye geçiş raporu hazır

Kahramanmaraş, 20 Ocak 2025 -

Ticaret Bakanlığının destekleri ve Türkiye İhracatçılar Meclisinin (TİM) katkılarıyla Dünya Bankası tarafından hazırlanan "AB'nin Küresel Değer Zinciri Ekosisteminde Türkiye'nin Döngüsel Ekonomiye Geçiş Raporu"nun tanıtım programı, TİM Dış Ticaret Kompleksi Şehit Ömer Halisdemir Konferans Salonu'nda düzenlendi.

TİM Başkanı Mustafa Gültepe'nin ev sahipliğinde gerçekleşen etkinliğe, Ticaret Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu, Dünya Bankası Türkiye Ülke Direktörü Humberto Lopez ile çok sayıda ihracatçı firma temsilcisi katılım sağladı.

AB pazarındaki payımızı korumak için yeşil dönüşümü hızlandırmak zorundayız

TİM Başkanı Mustafa Gültepe, etkinlikte yaptığı açılış konuşmasında 2024 yılının, insanlık tarihinin bilinen en sıcak yılı olarak kayıtlara geçtiğini hatırlattı.

Hem insani hem de ticari sonuçları ağır olabilecek bir tehditle karşı karşıya olduklarını belirten Gültepe, şöyle devam etti: “Bu konuda bugüne kadar en iddialı adım Avrupa Birliği tarafından atıldı. Avrupa Birliği Yeşil Mutabakat'la 2050 yılında karbon sıfır bir kıta hedefliyor. Türkiye ise 2053'te bu hedefe ulaşmayı öngörüyor. Avrupa Birliği üyesi olmamakla birlikte Yeşil Mutabakat Türkiye'yi yakından ilgilendiriyor. Çünkü toplam ihracatımızın yüzde 42'sini Avrupa Birliği ülkelerine yapıyoruz. Bu büyük pazarda payımızı korumak ve artırmak için yeşil dönüşümü hızlandırmak zorunda olduğumuzu biliyoruz.

Bu bilinçle TİM olarak 3,5 yıl önce “Dünyayı Tüketmeden Dünya İçin Üretmek” sloganıyla sürdürülebilirlik eylem planımızı açıkladık. TİM çatısı altında 27 ihracatçı sektörümüz bulunuyor. Bu sektörlerimizin tamamı eylem planlarını tamamladılar. Eylem planlarını tamamlamak elbette önemli bir adımdı. Ama biz o kadarıyla yetinmedik. Çalışmaların takibi için Sürdürülebilirlik Değerlendirme ve İzleme Platformu'nu kurduk. Bu platformla çalışmaları dönemsel olarak gözden geçiriyoruz.”

TİM olarak raporun genişletilmesine katkı vermeye hazırız

TİM Başkanı Mustafa Gültepe, sürdürülebilir üretimin ve döngüsel ekonominin son yıllarda en çok yoğunlaştıkları konuların başında geldiğini vurguladı. Bu konuda irili ufaklı birçok projelerinin ve çalışmalarının olduğunu söyleyen Gültepe, “Üniversiteler, özel sektör ve diğer paydaşlarla şekillendirdiğimiz ECOTİM programımızla ihracatçı firmaların kurumsal sürdürülebilirlik süreçlerine katkı sağlıyoruz. Yeşil İnovasyonda TÜBİTAK'ın çözüm ortağıyız. Yeşil İnovasyon Teknoloji Mentorluk Programı'yla KOBİ'lerimize sürdürülebilirlik konusunda mentörlük hizmeti sunuyoruz. Geçen yıl kurduğumuz GreenTİM Platformuyla firmalarımıza ücretsiz karbon ayak izi hesaplama ve raporlama hizmeti veriyoruz.” diye konuştu.

Başkan Gültepe, firmaların yeşil ekonomiye geçiş süreçlerini hızlandırdıklarını dile getirerek, şunları kaydetti: “Bildiğiniz gibi 2026 itibarıyla beş sektör için Sınırda Karbon Mekanizması devreye girecek. GreenTİM platformumuzla, bu sektörler başta olmak üzere, tüm ihracatçılarımızın karbon ayak izlerini minimize etmeyi hedefliyoruz.

Dünya Bankasının sürdürülebilir üretim ve döngüsel ekonomi konusundaki çabalarını yakından izliyoruz. Düşük karbonlu demiryolu ağı için geçen ay Türkiye'ye 600 milyon dolarlık finansman kredisine onay verilmesini memnuniyetle karşıladık. Yeşil dönüşüm için gelecekte yeni finansman desteklerinin olacağına inanıyorum. TİM ve İhracatçı Birlikleri olarak, Dünya Bankasını önemli bir paydaş olarak görüyoruz. Bugün tanıtımını yapacağımız rapor için Ticaret Bakanlığımıza, Dünya Bankasına, ihracat ailemize ve emeği geçen herkese teşekkür ediyorum. Rapor, pilot olarak otomotiv ve tekstil sektörlerini kapsıyor. Biz TİM olarak diğer sektörleri de içine alacak şekilde raporun genişletilmesine katkı vermeye hazırız.”

Yeşil dönüşüme yönelik çalışmalara kararlılıkla devam ediliyor

Ticaret Bakan Yardımcısı Mustafa Tuzcu ise etkinlikte yaptığı konuşmada iklim değişikliğiyle mücadelenin artık ticaret politikalarının merkezine yerleştiğini ifade etti. Bakan Yardımcısı Tuzcu, 20 yıl öncesindeki ticaret gündemine göre çevrenin, dijitalin, dönüşümün artık ticaretin merkezine yerleştiği bir dönemi konuştuklarını ve Türkiye'nin bu dönüşüm sürecini bir fırsat olarak gördüğünü vurguladı.

Bakan Yardımcısı Tuzcu, Türkiye'de Yeşil Mutabakat Eylem Planı (YMEP), Sıfır Atık projesi ve 12. Kalkınma Planı gibi önemli politika belgeleri ile kamu ve özel sektörden tüm paydaşların iş birliğinde yeşil dönüşüme yönelik çalışmalara kararlılıkla devam edildiğini belirtti. Tuzcu, “Bu vesileyle de hem gümrük birliğinin modernizasyonu hem yeşil ekonomiye geçiş başta olmak üzere birçok alanda bizlere sağladıkları teknik, mali destekler ve danışmanlıktan dolayı da çalışmalar içerisinde bulunduğumuz Dünya Bankasına teşekkürlerimi bir kez daha ifade etmek istiyorum.” şeklinde konuştu.

Döngüsel Ekonomi için Destekler ve İyi Uygulama Örnekleri katılımcılarla paylaşıldı

Program, açılış konuşmalarının ardından rapora ilişkin sunumlar ve uzmanların katıldığı bir panelle devam etti. Etkinlik kapsamında Dünya Bankası Araştırma Yöneticisi Daria Taglioni, "AB'nin Küresel Değer Zinciri Ekosisteminde Türkiye'nin Döngüsel Ekonomiye Geçiş Raporu" başlıklı sunumunu katılımcılara aktardı.

Rapor sunumunun ardından Kalkınma Yatırım Bankası Genel Müdür ve Yönetim Kurulu Üyesi İbrahim Halil Öztop, "TKYB Perspektifinden Döngüsel Ekonomi Destekleri" konulu bir sunum yaptı. Uluslararası Finans Kurumu Kıdemli Uzmanı Selma Rasavac ise "Dünya Bankası Tarafından Özel Sektörde Kullandırılan IFC Fonları" başlıklı bir sunum gerçekleştirerek özel sektöre sağlanan finansman desteklerini detaylandırdı.

Etkinliğin son bölümünde düzenlenen "Döngüsel Ekonomiye Geçişte İyi Uygulama Örnekleri Paneli," İstanbul Topkapı Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Emre Alkin moderatörlüğünde gerçekleştirildi. Panelde, İTHİB Yönetim Kurulu Üyesi ve Tepar Tekstil A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Sultan Tepe, Ford Trucks Ürün Direktörü Tolga Şenoğuz, Gama Recycle Sürdürülebilir Teknolojiler A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Zafer Kaplan ve Arçelik Sürdürülebilirlik Kalite ve Müşteri Hizmetlerinden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Fatih Özkadı konuşmacı olarak yer aldı. Döngüsel ekonomiye geçişte yenilikçi yaklaşımların ve başarılı uygulamaların tartışıldığı panelde katılımcılar, sektörel yenilikler, sürdürülebilirlik stratejileri ve iyi uygulama örnekleri üzerine görüşlerini paylaştı.