2023 yılının anlamı Kahramanmaraş için büyük. Bizler biliyoruz! Kahramanmaraş, sahip olduğu değerlerle şahsına münhasır bir şehir… Fakat bu gerçeği bizim bilmemizden öte dünya bilmeli, tanımalı, hissetmeli. Uzun yıllardır insan odaklı hizmetleriyle gönüllere seslenen, Onikişubat Belediye Başkanımız Sayın Hanefi Mahçiçek’in ifadesiyle “Kahramanmaraş’ın değerlerini, güzelliklerini ve kültürünü dünya bilsin, tanısın.” Bu düşünceden yola çıkarak belediyemiz kolları sıvadı, vira Bismillah… dedi. Tüm bu ön çabaların tek bir nedeni vardı. O da cumhuriyetin 100’üncü yılında EXPO’yu Kahramanmaraş’ta gerçekleştirmek ve böylelikle Kahramanmaraş’ı dünya markası yapmak!
Hemen burada akıllara şöyle bir soru gelebilir. Neden EXPO? Şu cümlenin yeterince aydınlatıcı olacağı kanaatindeyim. EXPO, FIFA ve Olimpiyat Oyunları’ndan sonra dünyada ekonomik ve kültürel anlamda önemli etkiye sahip üçüncü büyük organizasyondur.
Önce 2018 yılının Mart ayında EXPO adaylık başvurusu yapıldı. Başvuru kısa sürede neticelendi ve aynı yıl içerisinde Eylül ayında İtalya’da yapılan AIPH (Uluslararası Bahçe Bitkileri Birliği) 70. yıl genel kurulunda yapılan oylama sonucunda EXPO 2023 Kahramanmaraş şehrine, organizasyonun yürütme idaresi Onikişubat Belediyesi’ne verildi. Bu kadim şehir çok gururlandı… Türkiye gururlandı… Hayal gerçek olmaya doğru yola çıkmıştı.
EXPO 2023 Kahramanmaraş organizasyonuna 56 ülkenin katılımı ve buna paralel, yaklaşık 2 milyon civarı yerli/yabancı turistin Kahramanmaraş’a gelmesi bekleniyor.
Bu dünya projesinin tanıtımına katkı sağlamak adına başladığım yazı dizisine Kahramanmaraş’ta düzenlenecek EXPO organizasyonunun önemine dikkat çekebilmek adına, öncelikle “EXPO” kelimesinin anlamını ve ne ifade ettiğini ulaşabildiğim bilgiler ışığında paylaşarak başlayalım.
EXPO; kültür, tarih, eğitim, sanat, eğlence ve ticaret alanlarında düzenlenmektedir. Yenilikçi paylaşımları, ilerlemeyi teşvik ederek iş birliğini desteklemeyi ve halkın eğitim seviyesini arttırmayı amaçlayan uluslararası bir etkinliktir. Ülkeleri, uzmanlaşmış olduğu alanda bilgi birikimlerini dünya ile paylaşmak üzere bir araya toplar. EXPO, 98 ülkenin üye olduğu BIE (Uluslararası Sergiler Bürosu) tarafından organize ediliyor. Ülkemiz, merkezi Paris’te bulunan BIE’ye 2004 tarihinde üye olmuştur.
EXPO, “exposition” kelimesinin kısaltılmışıdır. Türkçe karşılığı “sergi” dir. 19. Yüzyılın ortalarından bu yana düzenlenen bir organizasyon olmakla birlikte tarihte ilk kez 1851’de Londra Hyde Park’ta inşa edilmiş olan “Kristal Saray’’da düzenlenmiştir. O yıllarda sergiyi 6 milyondan fazla insan gezerek 750 bin dolarlık kar bıraktığı kaynaklarda belirtilmektedir. Paris’in simgesi durumunda olan ve ihtişamlı yapısı ile hayranlık uyandıran “Eyfel Kulesi” ise 1889 yılında Paris EXPO’su için inşa edilmiştir. Bu eşsiz yapı Paris’in hafızalardaki yerini sağlamlaştırmakla kalmayıp, o gün bugündür şehre maddi getiri sağlıyor. Türkiye’de ilk EXPO 2016 yılında Antalya’da “Gelecek Nesiller İçin Yeşil Bir Dünya” felsefesiyle “ Çiçek ve Çocuk” teması ile düzenlenmiştir.
EXPO 5 yılda bir düzenleniyor ve 3-6 ay sürüyor. Sosyal, Kültürel ve eğitsel yönüyle hatırı sayılır büyüklükteki alanlarda dünyanın dört bir yanından gelen milyonlarca ziyaretçiye ev sahipliği yapıyor.
EXPO’da uluslararası iletişim kurma imkanı sağlanarak ekonomik fırsatların önü açılmaktadır. Böylelikle EXPO’ya ev sahipliği yapan ülke/şehir, dünya halklarının bir araya gelerek yeniliklerin ve sürdürülebilir gelişmenin kapısını aralamak adına önemli rol üstlenir. Yapıldığı Şehrin dolayısıyla ülkenin markalaşması için dikkat çeken bir araçtır.
EXPO’da bir ana tema ve alt temalar belirlenerek farklı ülkelerin çok çeşitli ürünleri bir araya getirilmektedir. Buradaki esas amaç bu ürünlerin pazarlanmasının ötesinde temsil ettikleri ülkelerin kültür, tarih ve sahip oldukları varlıkların ortaya konmasıdır.
23 Nisan-31 Ekim tarihleri arasında düzenlenecek olan EXPO 2023 Kahramanmaraş’ın ana teması, “Doğa Dostu Şehir ve Duyarlılık” olarak belirlenmiştir. 21.yüzyılın başlıca sorunlarından biri küresel manada hızla yaygınlaşan kentleşmedir. Artan nüfusla birlikte doğal alanların kullanıma açılmasıyla doğal kaynaklar hızla tükenme noktasındadır. Bunun getirisi olarak ise insan ve üretim eksenli alan tasarımı dünyanın geleceğini tehdit eder boyuttadır. Yaklaşık son yirmi yıldan beri EXPO, sürdürülebilir kalkınmaya ve insanlığın geleceği için önem taşıyan hayati konulara dikkat çekmeyi hedeflemektedir. Bu sergilerdeki iş birliği ortamı sayesinde çevre, enerji, sağlık ve eğitim konularına özel önem verilmektedir. Bu bakış açısıyla EXPO 2023 Kahramanmaraş “Doğa Dostu Kent” ifadesiyle şehirleşmenin küreselleşmeyle birlikte alması gereken yeni şekle dikkat çekmektedir. Yine temadaki “duyarlılık” kelimesi ile insanın doğaya ve yaşama karşı daha ilgili ve itinalı davranması gerekliliğine vurgu yaparak dikkat çekilmektedir. Alt tema olarak başlıklar ise şu şekilde belirlenmiştir. Çocuklar için doğa temelli eğitim, Kentsel dönüşümün biyofilik tasarımı, Kentsel bahçe bitkileri ve yöresel yemek, Sadeliğin bilgeliği ve Daha yeşil, daha sağlıklı, daha mutlu.
Peki, alt temalar ile neler hedeflenmekte? Kısaca özetleyelim.
Çevre ve ekolojik dengeyi korumak için çocukların doğa esaslı bir eğitim ile buluşturulması, “Biyofilik Tasarım” çerçevesinde yaşadığımız ve çalıştığımız alanları doğaya öncelik verilerek tasarlanmasıyla yenilikçi bir şehir yaklaşımın benimsenmesi, içinde yer aldığı coğrafya nedeniyle Türk Mutfağı’nın merkezi konumunda olan, Kahramanmaraş gerek milli gerekse kendi özgün mutfağının benzersiz ve zengin mirasının son küresel trend olan kentsel bahçe bitkileri noktasında tekrar değerlendirilmesi, Dünya’nın sınırlı kaynaklarının artan tüketimi, küresel ısınma, genişleyen kentleşme ve küresel zeka noktasında mücadele için Sadeliğin Bilgeliği!-Çünkü, sadelik yüksek gelişmişlik düzeyinin en önemli göstergesidir.-Son olarak, yeşil bir çevre, mutlu toplum dolayısıyla mutlu şehir için şehircilik anlayışının değişimi hedeflenmektedir.
Devam edecek…
Şimdilik sağlıkla kalın.
