Her geçen gün daha fazla iç içe olduğumuz YZ destekli sistemlerin üretim süreçleri, meslekler, gündelik yaşam üzerindeki dönüştürücü etkisi dünyayı yeni bir çağın eşiğine getirmiş durumdadır. Bu nedenle, YZ teknolojilerini anlamak ve etkilerini değerlendirmek önemlidir.
Ülkeler arasındaki rekabet ve iş birliğinin temel alanlarından birisi durumuna gelmiştir. Bu nedenle ülkeler YZ’ya dair ulusal politika ve strateji belgeleri yayınlanmaya başladılar. ABD, Güney Kore ve Çin; 2016 yılında, Kanada, Japonya ve Singapur; 2017, Almanya, Fransa, Hindistan ve Birleşik Krallık; 2018, Rusya 2019 yılında YZ stratejilerini yayınladılar. Türkiye ise ulusal YZ stratejisini 2021 yılında yayınladı.
Yapay zeka gün geçtikçe farklı alanlarda ve farklı yollardan bizleri şaşırtarak yol almakta. Her gün bir yığın yapay zeka uygulaması veya haberi ile karşı karşıyayız.
Hindistan merkezli bir şirkette personelin yerini yapay zekanın alacağı bu sayede işlemlerin 60 kat hızlanacağı açıklandı.
Yapay zeka teknolojisiyle geliştirilen robotlar Türkiye’de haber sunmaya başladı.
Yapay zeka ölümcül virüsü yenebilecek antibiyotik keşfetti.
Elon Musk xAI’yı hayata geçirdi.
Dünyadaki ilk “yapay zeka anayasası” Avrupa Parlementosu tarafından kabul edildi.
Bu haberler henüz çok taze olanlardan sadece bir kaçı…
Her an sanal gerçeklik oluşturan gözlüklerle etrafımıza bakamasak bile yapay zeka, hayatlarımızın içine girerek belki de bugüne kadar hiç farkında olmadığımız alanları değiştirdi ve gelişim sağladı.
Gündelik hayatımızda en çok mobil uygulamalar, sosyal medya, dijital yardımcılar, online alıveriş, e-posta filtreleme, kişisel asistanlar, sesli tanıma, film müzik önerileri alanlarında,
Genel anlamda ise internet aramaları, sağlık, eğitim, iletişim, otomotiv, uzay, savunma, eğlence, bankacılık, hukuk, güvenlik, sanat şeklinde uzayıp giden bir liste ile hayatımızın büyük bölümünü kapladı.
Haydi gelin birlikte YZ’nin hayatımızdaki rolünü örneklerle keşfedelim…
Seksenli yıllarda izlediğimiz Kara Şimşek adlı dizideki arabanın, nerden bilebilirdik bu kadar kısa sürede gerçeğe dönüşeceğini! Otomotiv sektöründe YZ, sürücüsüz araç teknolojilerinin temelini oluşturmakla birlikte, araçlar çevresel koşulları algılayabilen, trafik durumunu takip edebilen ve güvenli şekilde seyahat edebilir hale gelebilir.
Sağlık ve yapay zeka denince dikkatimi çeken örnekler; Annals of Oncology’de yayınlanan yakın tarihli bir çalışma, AI’nin kanseri 58 deri uzmanından daha doğru teşhis edebildiğini gösterdi. AI, cilt kanseri görüntüleri ve ilgili teşhisler kullanılarak eğitilmiştir. Doktorların tanı oranının% 87’sini doğru bulurken, makine % 95’lik bir tespit oranına ulaştı.
Görme kaybına neden iki önemli hastalığın teşhisi üzerindeki çalışmalarda, AI kısa sürede daha fazla ve daha doğru tarama yapmıştır. Yine Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, her yaştan 300 milyondan fazla insanın muzdarip olduğu depresyonla ilgili, Kaliforniya merkezli MindStrong’da yayınlanan bir makalede, kısa bir süre önce, yapay zekanın insanların akıllı telefonlarını nasıl kullandığını analiz ederek, depresyon ve diğer ruhsal bozuklukların belirtilerini alabileceğini belirtildi. İleride birçok hastalığın tedavisinde insan vücuduna yerleştirilen küçük yapay zekaların görev alacağına dikkat çekilmekte.
Bizler çocuklarımızı yapay zekanın eğitmenliğine emanet edebilir miyiz? diye düşüne dururken, Yapay zekâ’nın eğitimde kullanılmasıyla birlikte, eğitim için kullanılan araçlar ve kurumlarda büyük değişiklikler yaşanıyor. Pek çok bilim adamı, yapay zekanın eğitimde aktif rol alabilmesi adına çalışmalar yürütmekte. “Deep Learning’’ olarak adlandırılan sistem eğitim hayatında yerini almış durumda. Bu sistem öğrenciler için hızlı, güvenli bilgi ve doğru eğitim içeriği demek. ABD Eğitim Sektöründe Yapay Zeka Piyasası’nın (Artificial İntelligence Market in the US Education Sector) raporuna göre, ABD‘de yapay zekânın eğitimdeki oranı 2017-2021 yılları arasında % 50’ye ulaşmış durumda. Her ne kadar Stephen Hawking’in düşündüğü gibi yapay zekadan korkmalı mıyız? sorunu zaman zaman kendimize sorsak dahi, yapay zekanın eğitimde kullanılmasıyla, her öğrencinin ayrı ayrı analizinin yapılabilmesi, öğrencinin eksik yönlerinin tespit edilip tamamlanması noktasında büyük katkı sağlayacağına kesin gözüyle bakılmakta. Aynı zamanda Yapay zekanın, bireysel eğitimde de kullanılarak, derslerde soru sormaktan çekinen bir öğrencinin yapay zekaya rahatlıkla ve merakla sorabileceği yaklaşımı mevcut.
Yapay zeka insanların iletişim kurma biçimlerini de önemli ölçüde değiştirdi. İletişim teknolojisinin gelişmesiyle, hemen hemen tüm meslek gruplarında verimliliğin arttığı görülmüştür. Pazarlam stratejilerinde yapay zekanın dahil edilmesiyle, yeni pazarlama modelleri oluşturuluyor. Dijital anlamda müşteriye ulaşım kanallarının artmıştır. Müşterilere acil servis hizmeti için chatbot’lar web sitelerinde çoktan yerini almıştır. Yien verileri bulut teknolojisi ile abnında işleyebilen müşteri temsilcisi onumunda olan robotlar YZ ile bir sonraki en iyi ürünü müşteriye özel fiyatını, müşteri değerine göre belirleyebiliyor. Tüm bunlar aslında CRM’in ta kendisi…
YZ müzik, film ve oyun endüstrisinde de etkisini göstermektedir. Müzik akış ve film platformlarında kullanıcıların zevklerine göre öneriler sunarken yapımcılar da YZ algoritmalarını kullanarak daha iyi hikaye anlatımı ve oyun deneyimi sağlamaktadır.
Yukarıda sıraladığımız alanlar sadece YZ'nin etkilediği bazı sektörlerdir. YZ, her geçen gün daha da yaygınlaşmakta ve hayatımızın daha pek çok alanına entegre olmaktadır. Bu durum, teknolojinin hızla ilerlediğini ve insan hayatını dönüştürdüğünü göstermektedir.
Ancak, YZ'nin kullanımıyla birlikte bazı etik ve güvenlik sorunları da ortaya çıkmaktadır. Veri gizliliği, önyargı, işsizlik gibi konular YZ'nin doğru kullanımının önemini vurgulamaktadır. Bu nedenle, YZ'nin geliştirilmesi ve kullanılması sürecinde dikkatli olunması gerekmektedir.
Sonuç olarak, Araştırmacılar insan ile yapay zekayı birbirinden ayırt etmeyi sağlayacak kelimeyi bulmaya çalışırken, “Yapay Zeka hayatımızın neresinde?” sorusunun cevabı her zaman eksik olacaktır.
Çünkü Yapay Zeka her yerde…
