14 Mayıs Cumhurbaşkanlığı ve 28. Dönem Milletvekilliği 2023 seçimlerine az bir zaman kaldı. Geri sayım başladı. Bu seçimin önemli noktalarından biri olarak 2000 yılı ve sonrası doğan ve Z kuşağı olarak adlandırılan gençlik seçimin sonucunu belirleyici rolündedir. Bu kuşak gerek siyâsî tercihleri ve gerekse globalleşen dünyada hayat görüşleriyle ülkenin kaderine yön verebilecek güçteler.
Z kuşağını “yarın” olarak tasnif etmek mümkün. Seçimlerde 13 milyondan fazla genç seçmen oy kullanacak. Seçim tarihi itibarıyla 18 yaşını dolduran her Türk vatandaş seçme hakkına sahiptir. Yani 2005 doğumlular 2023 seçimlerinde ilk kez oy kullanacaklar. Seçme hakları olduğu gibi 2017 yılında seçilme yaşının 18’e indirilmesiyle seçilme hakkına da sahipler.
Bu kuşağın seçmen kitlesi, doğal olarak zaman geçtikçe artıyor. Eğer yarınları şimdiden bilebilmek istiyorsak, Z kuşağının hayata bakışını, sosyal ve politik taleplerini ve nasıl bir iletişim tonunda olduklarını iyi tahlil etmek gerekir.
Çünkü içinde bulunduğumuz dijital dünya, birçok şeyin dilini değiştirdi. Bu değişimden siyâset ve bu kurumun dili de nasibini aldı. Genç kuşaklar bu değişim ve dönüşümün içinde yol alırken, bu değişim demokratik toplumlarda siyâsî liderleri farklı kuşaklara, özellikle de genç kuşaklara yönelik söylem ve politika üretmeyi zorunlu kılmaktadır. Bir siyâsî liderin kendisinin mensubu olduğu kuşağa hitap edebilmesi, ortak yaşanmışlıklara sahip olmaları nedeniyle çok daha kolaydır. Kendi neslinin düşüncelerini iyi okuyabilir ve davranış kalıplarını bilir, oysa gençleri anlamada zorluklar yaşaması olasıdır. Kendi değerleri, düşünceleri ve davranış kalıpları üzerinden genç kuşaklara yönelik geliştireceği bir politika, gençleri kaybetmesine neden olabilir.
Peki, Z kuşağının siyâsî tercihlerinde neler ön plânda?
Z kuşağı, siyâsî yönelimlerinde aile ve çevreden etkileniyor. Bu da demektir ki, siyâsî tercihlerinin tamamıyla kendi bilgi birikim ve gözlemlerinden geldiğini söylemek doğru bir yaklaşım olmaz.
Herhangi bir parti ile (oy verse de) kişisel bağ kurmamaktan yanalar. Değerlendirmeye aldıkları kısım, kendilerine vaat edilenler ve bu vaatlerin ne kadar samimi ve yerine getirilebilir olması…
Her iki kuşağın da teknoloji ile içli dışlı olması nedeniyle gönüllerinden geçen, teknolojik cihazlara sahip olabilme noktasında eşit haklar sunulması. Direkt teknolojinin içine doğdukları gibi aynı zamanda dünya geneline hakim durumdalar.
“Siyâsî liderlerin atışmaları ile ilgilenmiyorum; beni ilgilendiren, ne kadar gelecek odaklı olduğu” diyorlar. Sosyal medyada vakit geçirdikleri için kendilerine sosyal medya aracılığı ile seslenilsin istiyorlar.
Hayattan beklentilerinin ilk sıralarında sıkılmamak ve verimli olabilmek var. Yetenekleri doğrultusunda meslek edinmek, esnek çalışma saatleri ve bol kazanç, olmazsa olmazları arasında.
Kaygı, umut ve isteklerinin dikkate alınması, sorunlarına yönelik politika üretilmesi de tercih nedenleri arasında. Daha da ötesi, bu politikaların geliştirilmesi sürecine dâhil ve etkin olmak istiyorlar. Kutuplaştırılmaktan hoşlanmıyorlar.
İnternetin, teknolojinin ve dijitalleşmenin hayatımızı içine aldığı dönemde interneti en çok kullanan Z kuşağıdır. Yalnız önceki kuşaktan farklı olarak, internette ev sahibi konumundalar. Bunun getirisi olarak siyâsî partilerin sosyal medya ve interneti etkin kullanması bir hayli önemlidir.
Z kuşağının tamamen dijital olması ve genelde bu oranın gittikçe artması nedeniyle, seçmene ulaşma noktasında değişikliğe giden siyasi partiler, dijital plâtformlarda daha görünür olabilmek için çalışmalar içerisinde olup, sosyal ağlarda popüler konular ve talepleri belirliyor.
Pazarlama ustası Philip Kotler şöyle der: “Pazarlama, ürettiğinizi elden çıkarmanın zekice yollarını bulma sanatı değil, gerçek müşteri değeri yaratma sanatıdır. Müşterilerinizin daha iyi duruma gelmelerine yardımcı olma sanatıdır.”
Politik pazarda var olabilmek ve 2023 seçimleri için yarınlarımız dediğimiz gençlerin siyâset sahnesinde daha fazla yer almasının önemi tartışılmaz…
